وبلاگ

:

 

آنچه رفتار را نیرو می دهد ،هدایت می کند ،نگه می دارد پایان می بخشد ، انگیزش نام دارد و هرعاملی – چه درونی ،چه بیرونی – که به ایجاد انگیزش می انجامد ،انگیزه خوانده می شود(مختاری 1387) .ورزش و فعالیت های ورزشی جزیی از فرهنگ هر ملت است. توجه اصلی ورزش دانش آموزی  ارزشهای اجتماعی همچون بهبود کیفیت زندگی، اهمیت سلامت جسمانی و روانی، ارضای نیازهای شخصی، سرگرمی و انگیزه است. البرت بندورا(1925) بنیانگذار نظریه یادگیری شناختی – اجتماعی است. در این دیدگاه مردم نه بوسیله نیروهای درونی به حرکت درمی آیند و نه محرکهای محیطی آنها را به حرکت درمی آورد، بلکه یک تعامل دو جانبه بین شخص و عوامل تعیین کننده اجتماع برقرار می شود.

 

 

 

1-2 بیان مسئله

 

انگیزه ها از عواملی هستند که رفتار شخص را تحریک می کنند ،در جهت معین سوق می دهند و هماهنگ می سازند . افراد نه تنها از لحاظ توانایی کار بلکه از لحاظ انجام کار یا انگیزش تفاوت دارند. انگیزه برای ورزش یک پدیده پیچیده است، بسیاری از ورزشکاران  انگیزه های متعددی برای قضاوت درمورد خود دارند . ورزشکاران  از عوامل خارجی مانند پاداش، ارزیابی، فشار  پدر و مادر و یا مربیان، و یا استفاده از نظرات آنها  به این باور می رسند  که دیگران ممکن است برای آنها ایجاد انگیزه نمایند. و سطح انگیزه با آموزش مربیان متفاوت نیز رابطه دارد (سالیوان 2009) .  بعضی از دانش آموزان در کلاس های تربیت بدنی تلاش کمی دارند و برخی نیز از شرکت در فعالیت ها اجتناب می کنند .  ومهم است  دانش آموزان با انگیزه مناسب در درس تربیت بدنی شرکت نمایند  . ولی بسیاری از کودکان برای شرکت در فعالیت های تربیت بدنی باید از بیرون برانگیخته شوند و فاقد انگیزه هستند. سطح فعالیت بدنی در دوران بلوغ کاهش می یابد و داده های اخیر نشان می دهد که تنها 36٪ از دانش آموزان کلاس  9-12  دستورالعمل های توصیه شده برای فعالیت بدنی را مشاهده می کنند.  با توجه به اینکه  بین فعالیت بدنی  و اضافه وزن و چاقی  ، دیابت نوع 2 ، خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی ، تراکم استخوان ، و سلامت روان  ارتباط شناخته شده ای وجود دارد . شناسایی  راهکارههای  موثر برای ایجاد انگیزه ورزشی در بین دانش آموزان  نیاز است .  تحقیقات دیگر نشان می دهد دانش آموزانی که کلاس تربیت بدنی داشته اند  در روز بعد از مدرسه  فعالیت بیشتری دارند. مازیاری و همکاران  (2012).  علل بی انگیرگی دانش آموزان در انجام فعالیتی های تربیت بدنی  و حمایت اجتماعی معلمان ورزش را بررسی نموده اند و نتایج این پژوهش نشان می دهد از دست دادن حمایت اجتماعی با بی انگیزگی ارتباط دارد . همچنین  بین خرده مقیاس های بی انگیزگی  (عدم جذابیت ویژگی های فعالیت، ناکافی بودن ارزش فعالیت ها، کمبود باورها و تلاش  ، کمبود اعتقاد توانایی ) و حمایت های اجتماعی همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. یافته های پژوهش دیگر نشان داد رفتارهای حمایتی – خودپیروی با انگیزش درونی ،انگیزش بیرونی و تعهد ورزشی بازیکنان ارتباط مثبت و معنی دار و با بی انگیزگی بازیکنان همبستگی منفی وجود دارد . از سوی دیگر ،انگیزش درونی ،انگیزش بیرونی خود پذیر و درون فکنی شده با تعهد ورزشی بازیکنان ارتباط مثبت ،و بی انگیزگی ورزشکاران با تعهد ارتباط منفی دارد . نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد رفتارهای حمایتی – خود پیروی پیش بینی کننده انگیزش و تعهد ورزشی بازیکنان است . تحلیل مسیر مدل پیشنهادی را تایید کرده و بر نقش میانجی انگیزش درونی و بیرونی در ارتباط بین رفتار حمایتی – خود پیروی مربی و تعهد ورزشی بازیکنان صحه گذاشت (زردشتیان و همکاران 91 ).

 

 برای ایجاد انگیزه ورزشی می توان از تئوری شناختی اجتماعی بندورا  استفاده کرد . این تئوری دارای مفاهیمی است که مهمترین آنها شامل موارد ذیل است.

 

1- نقش متقابل اثرات محیط ورزشی و شخص و رفتار ورزشی که دانش آموز دارد .

 

2- انتظارپیامد و نهایی ورزش برای فرد

 

3- خودکارآمدی و راه های افزایش آن

 

 

4-کارایی گروهی و اعتقاد به توانایی عملکرد گروه

 

5- یادگیری مشاهده ای و تقلیدی

 

6 – ایجاد انگیزه و استفاده از تشویق و تنبیه

 

7- استفاده از امکانات محیطی و آسان نمودن انجام ورزش

 

8- ایجاد خود تنظیمی و خود پاداشی و خود ارزیابی ، خوکارآمدی

 

9- تفکر در مورد مضرات ورزش نکردن و استاندارهای اخلاقی خود تنظیمی

 

نظریه بندورا هم رفتاری و هم شناختی است و عده ای آنها را رفتارگرائی جدید نامیده اند.  برای یادگیری و ایجاد انگیزه در کلاس تربیت بدنی نیاز به  برنامه آموزشی  بر اساس تئوری بندورا احساس می شود . یکی از محدودیت هایی که این تئوری دارد این است که کاربرد آن برای کودکان و نوجوانان مناسب است و برای پژوهش حاضر این محدودیت مطرح نیست   . هدف از این پژوهش مداخله  آموزش شناختی اجنماعی بر اساس تئوری  بندورا  در ساعت درس تربیت بدنی بر انگیزه ورزشی دانش آموزان است .

 

 

 

1-3 اهداف تحقیق

 

1-3-1هدف کلی

 

تاثیر برنامه آموزشی شناختی اجتماعی بر انگیزه ورزش دانش آموزان دختر در ساعت درس تربیت بدنی

 

 

 

1-3-2 اهداف فرعی :

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه درونی برای آگاهی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی برمیزان انگیزه درونی برای موفقیت دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه درونی برای تجربه انگیزش دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه بیرونی – هویت دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه بیرونی – درون فکنی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه بیرونی – مقررات بیرونی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

• تعیین تاثیر آموزش شناختی اجتماعی بر میزان انگیزه بیرونی – مقررات بی انگیزگی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی

 

 

1-4 ضرورت و اهمیت تحقیق

 

در حال حاضر دانش آموزان به بازیهای رایانه ای و تماشای تلوزیون روی آورده اند . و برای فعالیت های ورزشی کمتر علاقه نشان می دهند . از طرف دیگر زنگ تربیت بدنی در مدارس زنگ آموزش مهارتهای حرکتی و سازگاریهای روان شناختی است .  هدف از  درس تربیت بدنی  ایجاد یادگیری پایدار در فعایت بدنی برای زندگی سالم تا پایان عمر است . ولی موانع فراوانی از رسیدن به این هدف دانش آموزان را باز می دارد  و نداشتن انگیزه ورزش مهمترین مانع است . و مشکل بی انگیزگی در زنگ ورزش دلایل متعددی دارد ، یکی از آنها نحوه  آموزشهای  تربیت بدنی است و اگر این آموزشها براساس  ویژگیهای شناختی و اجتماعی دانش آموز اجرایی نگردد

 

شرکت در فعالیتهای ورزشی به نحو چشم گیری کاهش می یابد . بعضی از عوامل اجتماعی و محیطی  مانند سبک تدریس ،محتوای درس و تشویق بزرگسالان  و وبژگیهای فردی  و رفتار فرد  برانگیزه دانش آموزان  موثر است و این عوامل در تئوری شناختی اجتماعی بندورا وجود دارد . از چارچوب تئوریها  برای برنامه آموزشی  در اکثر  مداخلات آموزشی استفاده می شود . تئوری  در تدریس راهکارهایی ارائه می کند که  برای رسیدن به اهداف آموزشی از پیش تعین شده  کمک کننده است .   پژوهشیهای کمی  از  برنامه آموزشی براساس تئوری بندورا در درس تربیت بدنی استفاده کرده است و ضرورت این گونه مداخلات برای ایجاد انگیزه ورزش در درس تربیت بدنی احساس می شود .

 

 

 

1-5 فرضیه

 

فرضیه این پژوهش عبارت است از:

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش  انگیزه درونی برای آگاهی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش انگیزه درونی برای موفقیت دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش انگیزه درونی  برای تجربه انگیزش دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش انگیزه بیرونی – هویت  دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش انگیزه بیرونی – درون فکنی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث افزایش انگیزه بیرونی – مقررات بیرونی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

• آموزش شناختی اجتماعی باعث کاهش انگیزه بیرونی – مقررات بی انگیزگی دانش آموزان دختر در فعالیت های ورزشی می شود.

 

 

– Albert Bandura