ما ابزارهایمان را میسازیم و پس از آن، این ابزارها هستند که ما را میسازند(گریسون، آندرسون،ترجمه زارعی و موحد ،1384ص9 )
مشخصات دنیای کنونی دگرگونیهای سریعی است که در زمینه های مختلف علمی و صنعتی صورت میگیرد.آموزش و پرورش نیز، که از مهمترین حوزه های یادگیری بشری است امروزه با ورود فناوریهای نوین، از این تحولات مستثنی نیست، چرا که آموزش از اساسی ترین نیازها در این تحولات است.
آموزش بر پایه ارتباط امکان پذیر است. در واقع ارتباط محور اصلی و اساسی تمامی تعاملات آموزشی است.از آنجا که شکل گیری ارتباط بدون حضور رسانه ممکن نیست، بنابراین حضور رسانه برای آموزش ضروریی است. آموزشی که توامان از متن و تصویر و صدا و انیمیشن در راستای یادگیری استفاده می کند در حوزه چندرسانهایها قرار میگیرد.
در واقع فناوریهای چندرسانهای، یکی از دستاوردهای نوین میباشند که به گسترش دانش در عرصه اطلاعات کمک فراوانی کرده اند و در این زمینه توانسته اند علاوه بر عرصه تبلیغات و ارتباطات جمعی و اطلاعاتی در عرصه تعلیم و تربیت نیز موثر واقع شود .
در این راستا باید معیارها و اصول طراحی و تولید چندرسانهای به خوبی رعایت شود، تا بتوان دانش آموزان را هر چه بهتر از مزایا و محاسن این دستاورد بهرمند ساخت تا دانش آموزان با انگیزه و علاقه بیشتری به یادگیری مباحث و اصول درسی بپردازد و بدین وسیله یادگیری معنادار در پیروی از یادگیری اثر بخش بدست آید.
نظر به اینکه در کشورهای امروزی و از آن جمله در ایران تولید چندرسانهای آموزشی از رشد به خصوصی برخوردار است و استفاده از چندرسانهایها در پایه های مختلف تحصیلی در حال گسترش است غنیتر کردن آنها در راستای یادگیری قابل توجه است و در این زمینه عامل آموزشی متحرک یک شخصیت واقعیت گونهای است که برای تسهیل و افزایش یادگیری طراحی شده و در نرم افزارهای آموزشی حاوی برنامهی آموزشی یا مهارت آموزشی به کار میرود.
معذالک، یکی از قلمروهای جدید در زمینه چندرسانهایهای آموزشی وجود شخصیت و عامل آموزشی به عنوان راهنما در سرتاسر محیط یادگیری چندرسانهای است که اخیراً علاقه به استفاده از این عامل آموزشی رو به افزایش است .
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر عاملآموزشیمتحرک در چندرسانهای بر یادگیری، یادداری و انگیزه یادگیری در درس جغرافیا سال سوم راهنمایی صورت گرفت.
بیان مسأله
مطالعات بیانگر آن است که استفاده از فناوریهای نوین در آموزش سنتی، به افزایش اثر بخشی یادگیری میانجامد (دامنز ،2003به نقل از زمانی ،عابدی و سعیدی ص4).
در حال حاضر ایجاد و خلق یک تجربه یادگیری الکترونیکی منوط به وجود تعهد عمیق نسبت به شناخت ویژگیهای متفاوت این رسانه و راههایی است که به واسطه آن بتوان این رسانه را به بهترین وجه در جهت انتقال یادگیری مورد استفاده قرار داد. در واقع این یادگیری در محیط شبکه و اینترنت به وقوع میپیوندد و مجموعه ای از فناوریهای چندرسانهای در ایجاد آن به کار میروند (گریسون، آندرسون ترجمه زارعی و موحد، 1384).
در یادگیری مبتنی بر رایانه، کاربر با داشتن اطلاعات مقدماتی و یا دریافت آن از سوی رایانه از طریق آزمایش و خطا، حل مساله، بینش و بصیرت و فعالیتهای خلاقانه به کسب تجارب جدید و سطوح بالاتری از یادگیری نائل میآید. نرم افزارهای آموزشی مربوط به نقاشی، متحرک سازی، طراحی مهندسی و صنعتی، بازیهای آموزشی و برنامه های مرسوم به شبیهسازی از این جملهاند (امیر تیموری، 1386).
یادگیری الکترونیکی از ظرفیت فوقالعادهای در جهت توسعه افق آموزشی برخوردار است و در این راستا باید به غنیتر کردن حوزه چندرسانهایها اقدام کرد. عامل آموزشی متحرک به عنوان موضوعی نوظهور در این عرصه مطرح است.
عاملهای آموزشی متحرک دارای نیروی بالقوه عظیمی در حمایت از یادگیری هستند چرا که قابلیتهای شبیه سازی یک محیط یادگیری، کلاس واقعی دارا باشند (وو[1]، 2009 ص202).
یافته های پژوهشها نشان میدهد، چون عامل آموزشی متحرک به عنوان اعضای اجتماعی مشابه به انسانها درنظر گرفته می شود، آنها با یادگیرندگان در محیطهایی که نیاز به ارتباطات و تعاملات موثراست در تعاملاند. بنابراین عاملآموزشیمتحرک نتایج قطعیتری در افزایش یادگیری گروهی تولید می کند(وو، 2009 ص203 )
در واقع عاملهای آموزشی، کاراکترهای واقعیاند که به عنوان ارائه دهنده در صفحه نمایش ظاهر میشوند و راهنمای کاربر در سرتاسر محیط یادگیری چندرسانهایاند(کلربوت و هیدیک[2]201 ، ص28).
استفاده از یک عاملآموزشیمتحرک برای ارائه آموزش شبیه به تدریس معلم درکلاس درس است اما یک عامل آموزشی متحرک، مشابه یک معلم واقعی نیست، ونمی تواند به تنهایی وجود داشته باشد، بنابراین نیازاست که در یک سیستم یادگیری واقع شده تا آن، پشتیبانی را برای راهاندازی آموزشی فراهم کند(وو،2009 ، ص204).
حال این سوال مطرح است که آیا وجود عوامل آموزشی در محیط های چندرسانهای، مفید است؟
“تحقیقات نشان می دهد که عوامل آموزشی دارای توانایی برای نمایش بسیاری از نقشها درمحیط یادگیری چندرسانهای هستند مانند شرحدادن، چارچوببندی، مربیگری، مدلسازی، تستسازی. با این حال عوامل آموزشی اغلب نقش یک آموزشدهنده یا یک مربی را دارند” ( اسچرودر و ادیسوپ[3]2012ص43).
از سویی پژوهش دانسورث و اتیکسون[4] با عنوان” یادگیری علوم از طریق چندرسانهای ” بیانگر آن است که دانش آموز در محیط یادگیری مبتنی بر رایانه زمانی مطالب را بهتر یاد میگیرد که در آن همراه متون ارائه شده بر روی صفحه نمایشگرتصویر نیز وجود داشته باشد. علاوه بر این، تلفیق نقالی با حضورتصویری ازیک عامل آموزشی متحرک نیز ممکن است دانش آموزان را بیشتر از زمانی که روایت یا متن به تنهایی بر روی صفحه نمایشگر ظاهر می شود به پردازش عمیق اطلاعات تشویق کند.
” استفاده از عوامل آموزشی در محیط یادگیری چندرسانهای منجر به پذیرش بیشتر یادگیرندگان می شود چرا که تعاملات انسانی چهره بهچهره را شبیهسازی می کند” (قره باغی،1389،ص53).
امروزه عامل متحرک آموزشی برای گسترش یک سیستم آموزش هوشمند درنظر گرفته می شود (اسچرودر و ادیسوپ، 2012)یافته ها بیانگر آن است که وجود احساسات عامل آموزشی متحرک می تواند قابل استفاده در بهینه سازی انگیزه و یادگیری دانش آموزان
باشد(کیم ،بیلور، شن و پالس[5]2007).
” تحقیقات در مورد استفاده از ابزار یادگیری چندرسانهای، گذشتهای بیشاز بیست سال دارد. دو مورداز این ابزارها عبارتنداز: تدریسخصوصیسیستمهای هوشمند و عوامل آموزشی “( اسچرودر و ادیسوپ2012ص43).
در حالی که، مقدار قابل توجهی از زمان و منابع به طراحی و پیادهسازی عامل آموزشی در داخل محیط یادگیری سپری می شود، پیشرفتهای اخیر در فنآوری سیستمهای مبتنی بر رایانه استفاده از عامل آموزشی را برای مربیان قابل دسترستر و مقرون به صرفهترکرده است.
ما امیدواریم ظرفیت طراحی و تولید چندرسانهایها، مواد آموزشی و ابزارهایی که به وسیله رایانهها هدایت میشوند توسعه یابد و بهاین وسیله مجموعه فرایندهای آموزشی نیز بهبود پیدا کند. به این دلیل در این پژوهش به بررسی تاثیر عامل آموزشی در چندرسانهای بر یادگیری، یادداری و انگیزه یادگیری پرداخته می شود.
اهمیت و ضرورت پژوهش
رایانه به شیوه های مختلفی در آموزش بهره برداری می شود. آموزش به کمک رایانه، آموزش با مدیریت رایانه و آموزش متکی بر رایانه نمونههایی از کاربرد رایانه در فرایند یاددهی – یادگیری به شمار میروند(نوروزی، رضوی،1392).
درنظام آموزشی متکی بر رایانه از رایانه برای ارائه آموزش استفاده می شود. طراحی پیام های آموزشی در نظام رایانه از تنوع بالایی برخوردار است. معلم خصوصی هوشمند، تکرار و تمرین،و شبیه سازی نمونه هایی است که نظام متکی بر رایانه به نمایش می گذارد.
امروزه به اثر پیشرفتهای پر شتاب فناوری جدید رایانه ای و جذابیتهای منحصر به فرد رایانه برای کلیه افراد و به طورخاص نوجوانان طراحی و تولید محیط های یادگیری چندرسانهای پذیرش و مقبولیت پیدا کرده است .
در واقع لازمه گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در آموزش استفاده از چند رسانه ای های آموزشی و سیستم های چند رسانه ای است و البته تنها دسترسی به کامپیوتر و چند رسانه ای ها در مدارس برای یادگیری موثر دانش آموزان کافی نیست بلکه باید در این زمینه ها، منابع فعالیتهای یادگیری دانش آموزان به گونه ای حرفهای طراحی و تولید شده تا اثر بخشی لازم را ایجاد کند .
اگر آموزش را به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه کشور در همه ی زمینهها بدانیم پس در این صورت میتوانیم به نقش پر اهمیت چندرسانهایهادر پیشبرد اهداف توسعه پی ببریم.
میتوان گفت ورود چندرسانهایها در آموزش و پرورش انقلابی را در زمینه تدریس و عملکرد تحصیلی دانش آموزان ایجاد کرده است. مطالعات حاکی از آن است که اگر چندرسانهای ها آموزشی تحت یکسری از اصول و استاندارهای علمی طراحی و تولید شوند میتوانند به عنوان یک ماده آموزشی تاثیر گذار نیازهای یادگیری دانش آموزان را برطرف سازند .
چندرسانهایها با فراهم کردن محیط غنی و سرشار از محرکهای متنوع و گوناگون و برقراری تعامل و ارتباط با دانش آموز می تواند به یادگیری موثرتر و عمیقتر و حل مساله بینجامد.
علت اینکه چندرسانهایها یادگیری را افزایش می دهند آن است که افراد تنها 20 درصد آنچه را که میبینند و 30 درصد آنچه را که میشنوند و 50 درصد آنچه را که میبینند و میشنوند یاد میگیرند، حال انکه اگر آنچه را که میبینند و میشنوند همزمان انجام دهند یادگیری آنان به 80 درصد افزایش مییابد .چندرسانهایها با فراهم کردن تجارب پویا باعث افزایش سرعت یادگیری مهارت های پایه میگردند(رضوی،1383) و البته وو[6] نیز در مقاله طراحی محیطهای یادگیری چندرسانهای با بهره گرفتن از عوامل آموزشی : عوامل و مسائل در سال2009به این امر اذعان داشته است .
در واقع چندرسانهای های آموزشی از جمله نظامهای رسانهای هستند که با توجه به ماهیت چند حسیشان میتوانند به راحتی با انواع سبکهای یادگیری سازگار شوند و با شکلهای گوناگون تعامل یادگیری آسان و پایدار را فراهم کنند (شارپ،ترجمه بارزنجانی ،1378).
“مهمترین مزیت چندرسانهای نسبت به اشکال دیگرآموزش، انعطاف پذیری درعرصه اطلاعات و دستیابی سریع آن در فراهم کردن بازخورد است و هدف از به کارگیری چندرسانهای این است که به یادگیری یادگیرندگان کمک کند و سواد آنان را بالا ببرد “( رضوی،1390ص284).
یکی از قلمروهای جدید پژوهشی در حوزه چندرسانهایهای آموزشی، پژوهش درباره اثرات مفید وجود عامل آموزشی متحرک بر روی صفحه نمایشگر است .
در این راستا میتوان با بهره گرفتن از عامل آموزشی متحرک به افزایش علاقه و انگیزه یادگیری هر چه بهتر مباحث درسی برای کاربران پرداخت .
از سویی اهمیت درس جغرافیا سال سوم راهنمایی موجب آن می شود که در راستای رسیدن به اهداف این کتاب و دستیابی به هدف والای آموزش کوشا بوده و فناوری های روز تکنولوژی آموزشی را بهکار ببریم .
اهداف پژوهش
هدف کلی
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهای بر یادگیری، یادداری و انگیزه یادگیری دانش آموزان
اهداف جزئی
طراحی و تولید چندرسانهای آموزشی با به کارگیری عامل آموزشی متحرک
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر یادگیری
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر یادداری
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر انگیزه یادگیری
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهای ها بر خود کارامدی.
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر راهبردهای یادگیری .
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر ارزشمندی یاگیری .
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر برانگیزندگی محیط .
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهای ها بر هدف موفقیت یاگیری .
تاثیر عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر هدف عملکرد یاگیری .
فرضیه های پژوهش
عامل آموزشی متحرک بر یادگیری دانش آموزان تاثیر دارد .
عامل آموزشی متحرک بر یادداری دانش آموزان تاثیر دارد .
عامل آموزشی متحرک بر انگیزه یادگیری دانش آموزان تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهای ها بر خود کارامدی تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر راهبردهای یادگیری تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر ارزشمندی یادگیری تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر برانگیزندگی محیط تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهای ها بر هدف موفقیت یادگیری تاثیر دارد.
عامل آموزشی متحرک در چندرسانهایها بر هدف عملکرد یادگیری تاثیر دارد.
فرم در حال بارگذاری ...