. 48

 

4-2 تحلیلات فرضی از شدت میانگین درصفحهz. 49

 

4-3 توصیف محاسبات عددی.. 54

 

4-4 نتیجه گیری.. 60

 

 

 

طبش دایروی

 

میدان الکتریکی کمیتی برداری است ، بنابراین مجموع میدان‌های الکتریکی از قواعد جمع برداری تبعیت می‌کند. به عنوان مثال اگر دو میدان الکتریکی در نظر بگیریم که در دو امتداد عمود بر هم ارتعاش می‌کنند، همچنین فرض می‌کنیم که این دو به طور همفاز نوسان کنند ( در نوسان همفاز دو موج ، بیشنه دامنه برای هر دو موج در یک زمان اتفاق می‌افتد) این دو ارتعاش با هم ترکیب شده و امواج قطبیده خطی دیگری را تشکیل خواهند داد. اما اگر میدانهای اولیه دارای اختلاف فاز π/2 باشند، یعنی مقدار بیشینه دامنه یک میدان با مقدار صفر میدان موج دیگر همزمان باشد، میدان الکتریکی برآیند، در طی یک چرخه کامل به شکل بیضی خواهد بود و نتیجه ترکیب ، نور قطبیده بیضوی نامیده می‌شود. حال اگر دامنه میدانهای اولیه یکسان باشند، این بیضی به یک دایره تبدیل خواهد شد و نام قطبش دایروی به خود خواهد گرفت.

 

1-2 مکانیزم قطبش دایروی

 

دو موج قطبیده خطی در نظر می‌گیریم که در یک جهت منتشر می‌شوند ولی راستای انتشارآنها بر یکدیگر عمود است.

 

(1-1)                 
                                   

 

 

       در رابطه فوق a1 ، a2 دامنه امواج ، x12 بردارهای یکانی واحد و θ ثابت فازی است.

 

نکته

 

 

• اگر ثابت فازی مضرب صحیحی از π باشد، برآیند دو موج، قطبش خطی خواهد داشت، که بردار الکتریکی آن در راستایی متفاوت با راستای میدان دو موج نوسان می‌کند.

 

• اگرثابت فازی مضرب صحیحی از π نباشد، در حالت کلی بردار میدان الکتریکی در راستای خط راست نوسان نمی‌کند.

 

• اگر ثابت فازی مضرب فردی از π/2 بوده و دامنه‌های میدانهای اولیه یکسان باشد، در اینصورت هرگاه تغییرات زمانی بردار میدان برآیند را در نظر بگیریم، ملاحظه می‌کنیم که نوک بردار میدان الکتریکی بر محیط دایره‌ای به شعاع دامنه میدان اولیه می‌چرخد. ( چونمعادله موج برآیند نشان دهنده معادله دایره است) این موج برآیند یک موج قطبیده دایروی خواهد بود که می‌توان با چرخاندن انتهای یک ریسمان کشیده شده روی محیط یک دایره فرضی، آن را به طور عملی مشاهده کرد.

 

1-3 انواع قصبش دایروی

 

اگر اختلاف فاز بین مولفه‌های قطبش، در قطبش دایروی 3π/2 یا π/2 باشد. در این صورت دو نوع قطبش دایروی خواهیم داشت.

 

1-3-1 قطبش دایروی راستگرد:

 

 وقتی در جهت عکس انتشار موج به آن نگاه شود ( جهت انتشار عمود بر صفحه بطرف خارج باشد ) و جهت چرخش میدان الکتریکی در جهت حرکت عقربه‌های ساعت دیده شود، قطبش را قطبش دایروی راستگرد می‌گویند. در این نوع قطبش اختلاف فاز برابر 3π/2 است.

 

1-3-2 قطبش دایروی چپگرد:

 

  اگر اختلاف فاز بین مؤلفه‌های قطبش ، برابر π/2 باشد، در اینصورت بردار میدان الکتریکی در خلاف جهت حرکت عقربه‌های ساعت خواهد چرخید. (باز راستای انتشار در جهت عمود بر صفحه و بطرف خارج است) بنابر قرار داد چنین قطبشی را دایروی چپگرد می‌گویند.

 

1-4 اتمسفر چیست؟

 

در لایه‌های جو زمین فشار ناشی از هوای محیط به چگالی هوا و ارتفاع از سطح زمین ، دمای هوا و سرعت وزش باد وابسته است. این فشار بیشترین مقدارش را در سطح دریا دارد و در ارتفاعات بالا به شدت با تابع نمایی کاهش می‌یابد. برای همین است که در بالای کوه تخم مرغ زودتر پخته می‌شود و یا اینکه آب سریعتر می‌جوشد، زیرا فشار هوا پایین بوده و دما نیز ارتباط مستقیم با فشار هوا دارد. با این حال بر حسب رنج فشار جو زمین رابه لایه‌هایی طبقه بندی نموده‌اند. بد نیست بدانید که این فشار به تغییرات شدت تابش نور خورشید نیز بستگی دارد و در اثر توان تابش بالا ، افزایش می‌یابد. اتمسفر یا جَو که از ترکیب دو واژه یونانی atmos به معنای بخار (هوا) و   sphere به معنای کره ساخته شده، نامی کلی است که به هوا (گازهایی) که سطح یک سیاره را احاطه کرده‌اند اطلاق می‌شود. در منظومه شمسی، سیارات از نظر وجود اتمسفر تنوع زیادی دارند.

 

نکته قابل اشاره در مورد اتمسفر سیارات این است که هر چه نیروی گرانش وارده از طرف جرم مرکزی به این لایه‌های گازی بیشتر باشد، توان نگاه داشتن گازهای فرار بیشتری در جو فراهم می‌آید. مثلا مشتری با گرانش قوی خود می‌تواند گازهای فراری همچون هیدروژن و هلیوم را در جو خود نگاه دارد. از طرف دیگر فاصله سیارات از خورشید نیز در ترکیب جو موثر است. به این ترتیب که انرژیی که از طرف خورشید به گازهای موجود در جو سیارات می‌رسد، موجب بیشتر شدن سرعت حرکت گرمایی آنها از سرعت گریز از گرانش سیاره می‌شود. به همین دلیل تیتان، تریتون و پلوتو با وجود گرانش کم می‌توانند جو خود را حفظ کنند.

 

 

 

 

وقتی که سرمایه گذاران وجوه خود را در اختیار یک شرکت قرار می دهند، انتظار کسب بازده از سرمایه گذاری خود را دارند. سرمایه گذاران علاوه بر اینکه با سرمایه گذاری وجوه خود نوعی هزینه فرصت ازدست رفته را متحمل می شوند، همیشه ریسک عدم وصول اصل وجوه خود را تحمل می کنند، و انتظار کسب بازده از سوی انها به این دلیل امری منطقی است. اگر از دیدگاه شرکت سرمایه پذیر به بحث سرمایه گذاری نگاه کنیم، بازده مورد انتظار سرمایه گذاران همان هزینه سرمایه شرکت سرمایه پذیر است(عثمانی، 1381).
کیفیت سود جنبه بسیار مهمی از سود حسابداری را نشان می دهد؛ زیرا سودهای با کیفیت کم می تواند باعث اعطای نادرست اعتبار از سوی اعتبار دهندگان ، و نیز تخصیص غیر بهینه منابع به طرح هایی با بازدهی غیر واقعی و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی شود(حقیقت و پناهی، 1390).
هر قدر کیفیت اطلاعات ارائه شده بالاتر باشد، از میزان ابهام در براورد بازده مورد انتظار کاسته شده و ریسک اطلاعات کاهش خواهد یافت(کردستانی ومجدی، 1386).
با توجه به مطالبی که عنوان شد و نیز اهمیت عدم تقارن اطلاعاتی در حسابداری ، در این پژوهش  بران شدیم تا  ارتباط میان کیفیت سود و هزینه سرمایه  را با تاکید بر عدم تقارن اطلاعاتی ، بررسی کنیم.
 
 

 

1-2. بیان مساله

 

سود از جمله برترین شاخص های اندازه گیری فعالیت های یک واحد ا قتصادی است(دچو و اسچرند، 2004).
هزینه ای که شرکت ها بابت تامین مالی از طریق بدهی بلند مدت وحقوق صاحبان سهام متحمل می شوند، هزینه سرمایه گویند. به عبارت دیگر هزینه سرمایه هر شرکت عبارت است از نرخ بازدهی که ان شرکت بایستی نسبت به سرمایه گذاری هایش بدست اورد تا بتواند انتظارات سرمایه گذارانی را که وجوه بلند مدت شرکت را فراهم کرده اند، تامین کند. به منظور بیشینه کردن ارزش شرکت، باید هزینه همه داده ها کمینه باشد، لذا هرچه هزینه سرمایه کمتر باشد شرکت دارای ارزش بالاتری خواهد بود.
سود به عنوان یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی عملکرد واحد تجاری در براورد بازده مورد انتظار دارندگان سهام عادی نقش مهمی دارد و ویژگی های کیفی سود بر هزینه سرمایه سهام عادی تاثیر دارد. بنابراین سرمایه گذاران با بهره گرفتن از اطلاعات مالی شرکت ها بازده مورد انتظار خود را براورد می کنند. در ضمن سرمایه گذاران در مقایسه با سایر شاخص های عملکرد (از قبیل سود  نقدی، جریان های نقدی و تغییرات سود) اتکای بیشتری بر روی اطلاعات مربوط به سود دارند(بیدیل و همکاران، 1995). بنابراین سود گزارش شده یکی از معیار های تعیین بازده مورد انتظار سرمایه گذاران است. از نگاه اکثر استفاده کنندگان، سود حسابداری ابزاری است برای اخذ تصمیمات منطقی(ثقفی، 1389).
سودی که در یک دوره مالی تحقق یافته ولی دریافت نشده باشد، کیفیت خوبی ندارد(حقیقت و پناهی، 1390). می توان گفت سودی با کیفیت است که به وجه نقد نزدیکتر باشد. اقلام تعهدی تفاوت بین سود حسابداری شرکت و جریان نقدی ان را نشان می دهد و معمولا به عنوان شاخص کیفیت سود مورد توجه قرار می گیرد.
کیفیت سود جنبه بسیار مهمی از سود حسابداری را نشان می دهد؛ زیرا سودهای با کیفیت کم می تواند باعث اعطای نادرست اعتبار از سوی اعتبار دهندگان ، و نیز تخصیص غیر بهینه منابع به طرح هایی با بازدهی غیر واقعی و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی شود(حقیقت و پناهی، 1390).
هر قدر کیفیت اطلاعات ارائه شده بالاتر باشد، از میزان ابهام در براورد بازده مورد انتظار کاسته شده و ریسک اطلاعات کاهش خواهد یافت(کردستانی ومجدی، 1386).
کیفیت اطلاعات حسابداری می تواند از عدم تقارن اطلاعاتی کاسته و دارای  پیامدهای اقتصادی برای شرکت باشد. (فخاری و تقوی، 1388).
عدم تقارن اطلاعانی به وضعیتی اطلاق می شود که در ان یکی از دو طرف مبادله، اطلاعات بیشتری را نسبت به طرف مقابل، در اختیار داشته باشد. این امر به علل مختلف از جمله وجود معاملات و اطلاعات محرمانه، بوقوع می پیوندد. ویلیام اسکات عدم تقارن اطلاعاتی را مزیت اطلاعاتی برخی از طرف های معامله نسبت به دیگران در یک داد و ستد بازرگانی تعریف می کند(خدامی پور و قدیری، 1389).
شاید بتوان ازدیدگاه فرضیه بازار کارا، دلیل وجود حسابداری را عدم تقارن اطلاعاتی بیان کرد که در ان یکی از طرفین مبادله، اطلاعات بیشتری را نسبت به طرف مقابل در اختیار دارد. این امر به علت وجود معاملات و اطلاعات درونی به وجود می اید و تلاش مدیران برای استفاده از اقلام تعهدی برای بهبود سود، عدم تقارن اطلاعاتی را که موجب ایجاد ریسک اطلاعاتی شده، کاهش می دهد .( رحمانی و فلاح نژاد، 1389 )
ایزلی و اوهارا (2003) معتقدند که شرکت ها می توانند با بهره گرفتن از مقدار، دقت و در کل کیفیت اطلاعات ارائه شده به سرمایه گذاران عدم تقارن اطلاعاتی موجود را تحت تاثیر قرار دهند .
شاید بتوان ازدیدگاه فرضیه بازار کارا، دلیل وجود حسابداری را عدم تقارن اطلاعاتی بیان کرد که در ان یکی از طرفین مبادله، اطلاعات بیشتری را نسبت به طرف مقابل در اختیار دارد. این امر به علت وجود معاملات و اطلاعات درونی به وجود می اید(قائمی و وطن پرست، 1384)
باتاچاریا و دیگران(2008) معتقدند که کیفیت بالاتر سود حسابداری، از عدم تقارن اطلاعاتی کاسته و هزینه مربوط به گزینش نامناسب را حول اعلام سود کاهش می دهد.
در راستای تاثیر کیفیت گزارشگری بر ابعاد مختلف شرکت، موضوع هزینه سرمایه یکی از مهمترین ابعاد شرکت می باشد که در تحقیقات اخیر مورد تاکید قرار گرفته است. کیفیت گزارشگری مالی از این جهت با هزینه سرمایه مرتبط است که بر عدم تقارن اطلاعاتی موثر است، به گونه ای که با کاهش آن می تواند نقشی مهم در کاهش هزینه سرمایه و هزینه بدهی ایفا نماید(فرانسیس و دیگران، 2005).
در این پژوهش نیز به بررسی رابطه بین کیفیت سود، عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازیم در واقع هدف یافتن پاسخی به این سوال است که “چه رابطه ای بین  کیفیت سود، عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران  وجود دارد؟” که در ان کیفیت سود به عنوان متغیر مستقل و هزینه سرمایه شرکت به عنوان متغیر وابسته و عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان متغیر میانجی در نظر گرفته می شود، تا گامی در جهت براوردن نیازها  و تسهیل در تصمیم گیری سرمایه گذاران و استفاده کنندگان از اطلاعات مالی برداشته شود.

 

1-3. اهمیت پژوهش

 

امروزه نقش بنیادین اطلاعات حسابداری در بازارهای مالی، ارائه مبنایی برای تخصیص سرمایه است از اینرو پیامدها وعوامل مؤثر بر کیفیت اطلاعات حسابداری همواره مورد علاقه سرمایه گذاران، مدیران، قانون گذاران و تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری می باشد. یکی از پیامدهای اساسی مرتبط با کیفیت اطلاعات، عدم تقارن اطلاعاتی  است که به برتری اطلاعاتی یکی از طرفین معامله بر دیگری اشاره دارد. وجود عدم تقارن اطلاعاتی در بازار، پیامدهای جمعی و فردی نامطلوبی نظیر مشارکت حداقلی سرمایه گذاران، هزینه های معاملاتی بالا، بازارهای رقیق و کاهش سود ناشی از معاملات را به همراه خواهد داشت، با توجه به اهمیت مفهوم عدم تقارن اطلاعاتی، اکنون پذیرفته شده است که بدون ورود عدم تقارن اطلاعاتی در مدل ها ، تحلیل های اقتصادى، ناقص می باشد.
. در سال های اخیر تلاش قابل توجهی در زمینه مطالعه عدم تقارن اطلاعاتی در بازارهای مالی با هدف توضیح ناکامی این بازارها در دستیابی به سطوح مطلوب سرمایه گذاری صورت گرفته است. هر یک از این مطالعات از معیارهای مختلفی برای سنجش عدم تقارن اطلاعاتی استفاده نموده اند(کاشانی پور و مومنی ، 1390).
سود یکی از با اهمیت ترین اقلام صورتهای مالی است که در شرکتها به عنوان یکی از معیارهای تصمیم گیری برای ارزیابی عملکرد و تعیین ارزش بنگاه اقتصادی محسو ب می شود. هدف از گزارش سود تامین و ارائه اطلاعات مفید برای اندازه گیری کارایی مدیریت، پیش بینی

 آینده واحد انتفاعی و توزیع آتی سود سهام، مبنایی برای تشخیص مالیات، بررسی قیمت محصولات و … برای ذینفعان می باشد.

در تعیین ارزش شرکت علاوه بر کمیت سود، به کیفیت آن (زمینه بالقوه رشد سود و میزان احتمال تحقق سودهای آتی) نیز باید توجه کرد(احمدپور و قهرمانی، 1388).
هیات استانداردهای حسابداری مالی(FASB) و هیات استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB) بیان می دارند که هدف کلیدی صورت های مالی بهبود تصمیم گیری سرمایه گذاران، قرض دهندگان، و دیگر تامین کنندگان سرمایه می باشد. سودی که تا حد زیادی تغییر در شرایط اقتصادی شرکت را منعکس کند بگونه ای که برای سرمایه گذاران قابل فهمتر باشد، سودی است که شفافیت بالایی دارد و بهتر می تواند این هدف را براورده سازد(بارث و همکاران، 2011).
یکی از مواردی که مدیران مالی در تصمیمات مربوط به پذیرش یا رد طرح های سرمایه گذاری با آن سروکار دارند، هزینه سرمایه یا حداقل نرخ بازده مورد انتظار است. این نرخ مرزی برای پذیرش یا رد طرح سرمایه گذاری است و از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا اگر به غلط محاسبه شود، تصمیم نادرستی اتخاذ شده و منابع مالی اتلاف می شود. این اتفاق برای مدیریت شرکت و تامین کنندگان سرمایه گران تمام می شود. هزینه سرمایه استفاده شده در تجزیه و تحلیل جریان نقد، به صورت میانگین موزون هزینه پس از مالیات منابع مالی مختلف شرکت (از قبیل بدهی ها و حقوق صاحبان سهام) محاسبه می شود( ابراهیمی ، 1391).
با افشای اطلاعات خصوصی و بهبود کیفیت افشا، شرکتها می توانند عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه مبادله اوراق بهادار و بدین ترتیب هزینه سرمایه را کاهش دهند(ستایش ودیگران ،1390).
در سا لهای اخیر تلاش قابل توجهی در زمینه مطالعه عدم تقارن اطلاعاتی در بازارهای مالی با هدف توضیح ناکامی این بازارها در دستیابی به سطوح مطلوب سرمایه گذاری صورت گرفنه است( کاشانی پور و مومنی ، 1390).
با توجه به اهمیتی که برای هر سه متغیر پژوهش  بر شمردیم،  و اینکه هر یک به نحوی در ارتباط با دیگری  تصمیم گیری استفاده کنندگان اطلاعات مالی را تحت تاثیر قرار می دهند لذا لزوم بررسی روابط میان انها و ابعاد مختلف مساله بیش از پیش نمایان می شود.

 

1-4. فرضیه های تحقیق

 

همچنان که در بیان مساله مطرح شد سوال اصلی این تحقیق این است که چه رابطه ای بین کیفیت سود و هزینه سرمایه با تاکید بر عدم تقارن اطلاعاتی وجود دارد. بر این اساس و طبق مدل مفهومی زیر ، یک فرضیه چهارم و سه فرضیه  شکل می گیرد.

 

 

 

1-4-1. فرضیه  اول

 

  کیفیت سود بر هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر منفی دارد.
در سالهای اخیر بحث های روزافزون درباره تاثیر کیفیت اطلاعات حسابداری بر هزینه سرمایه یا بازده مورد انتظار سهام در گرفته است( فرانسیس و همکاران، 2004و 2005).
این تصور که سود به عنوان اصلی ترین منبع اطلاعات مختص شرکت است، توسط تحقیقات تجربی مختلف مورد پشتیبانی قرار گرفته است. این تحقیقات نشان داده است که سرمایه گذاران به سود، بیشتر از هر معیار دیگری از جمله سود تقسیمی و جریان های نقدی تکیه می کنند. از سوی دیگر هزینه سرمایه یکی از مفاهیم اساسی در حوزه ادبیات مالی است و در تصمیمات تامین مالی و سرمایه گذاری نقش اساسی بازی می کند( نیکو مرام و امینی، 1390).  هدف شرکت نیز به حداقل رساندن هزینه سرمایه می باشد.
                                                                                        

 

1-4-2. فرضیه دوم

 

کیفیت سود بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر منفی دارد.
یکی از عوامل موثر در تصمیم گیری، اطلاعات مناسب و مرتبط با موضوع تصمیم است .در پی رسوایی های اخیر ، اطمینان و اعتماد سرمایه گذاران به سیستم گزارش گری مالی تضعیف شده و کیفیت سود به عنوان عامل مهمی در تعیین اعتبار و قابلیت اعتماد ارقام گزارش شده، پدیدار گشت. در نتیجه تعیین کیفیت اطلاعات حسابداری  و نتایج حاصل از ان ، مورد علاقه  سرمایه گذاران، مدیران ، قانون گذاران و تدوین کنندگان استانداردها قرار گرفته است(احمدپور و احمدی، 1387). از طرف دیگر در صورتی که اطلاعات مورد نیاز به صورتی نامتقارن بین افراد توزیع شود،(انتقال اطلاعات به صورت نابرابر بین مردم صورت گیرد) می تواند نتایج متفاوتی را نسبت به موضوعی واحد سبب شود ( قائمی و وطن پرست، 1384).
 

 

1-4-3. فرضیه سوم

 

عدم تقارن اطلاعاتی بر هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاثیر مثبت دارد.
در اکثر تصمیم های مدیریتی و مالی، هزینه سرمایه سهام عادی از عوامل مهم و مؤثر در تصمیم گیری به
شمار می آید و توجه به این معیار از اهمیت خاصی برخوردار است ( رضایی و همکاران ، 1389 ).
 در ادبیات حسابداری و مالی عوامل متعددی برای هزینه سرمایه سهام عادیارائه شده است. از جمله عوامل موثر  بر هزینه سرمایه سهام عادی، ریسک اطلاعات گزارش شده یا به عبارت دیگر، عدم تقارن اطلاعات، خواهد بود که مورد توجه مدیران بسیاری از شرکت هاست (خانی و قجاوند، 1391).
 

 

1-4-4. فرضیه چهارم

 

عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان یک میانجی، رابطه بین کیفیت سود و هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را تحت تاثیر قرار می دهد.
بررسی فرضیه چهارم منوط به بررسی فرضیه های فرعی است و در صورتیکه فرضیه های فرعی تایید شوند فرضیه چهارم نیز تایید می شود. 
وقایع ناگوار و بحران های به وجود آمده در بورس های جهان و به ویژه سپتامبر سیاه 1997 و سپس حادثه یازدهم سپتامبر2000 در سطح جهان و سقوط شاخص های بورس تهران در سال 1383 باعث گردید تا مقوله کیفیت گزارشگری مالی و نیز کیفیت سود بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
بسیاری از مطالعات تجربی نشان داده اند رابطه ای قوی بین بازارهای مالی و سطح سرمایه گذاری و انباشت سرمایه وجود دارد. بازارهای مالی فعال در شرایط عدم تقارن اطلاعاتی نه تنها می توانند نوسانات تجاری القا نمایند بلکه به گسترش انها هم کمک می کنند. پس می توان گفت: یک رابطه مثبت مستقیم بین متقارن بودن اطلاعات و نرخ رشد اقتصادی حاکم است( زیکنو، 2002؛ ص 23).
 

 

1-5.تبیین متغیرهای تحقیق

 

در پژوهش پیش رو ، یک متغیر مستقل ، یک متغیر وابسطه ، یک متغیر میانجی یا تعدیل کننده و سه متغیر کنترلی برای بررسی روابط عنوان شده در تحقیق لحاظ شده اند.
متغیر مستقل
در این پژوهش “کیفیت سود” به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. معیار ما از کیفیت سود، کیفیت اقلام تعهدی می باشد که معیاری براساس حسابداری است. برای محاسبه کیفیت اقلام تعهدی از مدل تغییر یافته دچو و دیچو(2002)  توسط ام سی نیکولز(2002) استفاده می نماییم.
 
متغیر وابسطه
در پژو هش حاضر “هزینه سرمایه” به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. که از طریق تقسیم سود خالص به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام یا نسبت سود هر سهم تقسیم بر قیمت هر سهم محاسبه می شود
 متغیر میانجی
این نوع متغیر بر رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته تاثیر اقتضایی دارد.حضور این متغیر سوم رابطه ای را که اساسا بین متغیر مستقل و متغیر وابسته مورد انتظار است، تحت تاثیر قرار می دهد(سکاران، 1386). در این تحقیق ” عدم تقارن اطلاعاتی” به عنوان متغیر میانجی، مورد مطالعه قرار گرفته است. برای  کمی سازی عدم تقارن اطلاعاتی از مدل چیانگ و ونکاتیش( 1986 ) برای تعیین دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام استفاده  می کنیم.
 متغیرهای کنترلی
 در اینجا سه متغیر کنترلی “اندازه شرکت ، اهرم مالی و نقد شوندگی سهام” مورد بررسی قرار گرفته است.
 
 

 

1-1- طرح مسئله

 

    تاریخ تحول تکنولوژی های ارتباطی نشان داده است وقتی رسانه جدیدی اختراع می‌شود عده‌ای فکر می‌کنند که رسانه‌های قدیمی از بین می‌روند، اما واقعیت موجود نشان می‌دهد که هنوز هم از رسانه‌های قدیمی به اشکال مختلف استفاده می‌شود. چون هر رسانه‌ای دارای ویژگیهای منحصر به فرد خود است که رسانه دیگر آن ویژگی را ندارد. در حال حاضر رقابت بیشتر رسانه‌های مختلف برای جذب مخاطب بیشتر است چرا که افزایش منابع فرستنده به رقابت رسانه‌ها منجر می‌شود؛ رقابتی که در جهت جذب مخاطبان هرچه بیشتر است؛ مخاطبانی که امروزه با ویژگی‌هایی چون متنوع بودن، فعال بودن و گزینشی عمل کردن نسبت به گذشته مشخص می‌شوند. یک ملاک مهم در ارزیابی موفقیت هر رسانه‌ای، بررسی تعداد و میزان استفاده مخاطبان از آن رسانه است و انگیزه یا تغییری که در رفتارمخاطب بوجود می‌آورد واین، زمانی حاصل می‌شود که یک رسانه دارای ویژگیهای متمایز و متفاوت نسبت به سایر رسانه‌ها باشد. در حال حاضر حدود 60 ایستگاه رادیویی در ایران فعالیت می‌کنند. بدون شک بعضی از این مراکز نسبت به بعضی دیگر از تعداد مخاطبان کمتر یا بیشتری برخوردارند. دلایل این موضوع می‌تواند بسیاری از موارد کمی و کیفی را شامل می‌شود. از آنجا که یکی از ویژگیهای کار علمی، تحدید موضوع است در این پژو هش، رسانه رادیو بررسی می­ شود و از میان عوامل زیادی که در موفقیت و یا شکست رسانه رادیو تاثیر گذار است به بحث خلاقیت در برنامه‌سازی رادیو پرداخته می شود. خلاقیت فرایندی است که بوسیله آن چیزی مثل فکر،‌ایده یا یک شی جدید تولید شودخلاقیت شیوه‌ای از تفکراست که ایده‌های  جدید را  بوجود  می‌آورد (کینگ واندرسون،­1386،ص17)[1].

 

      در واقع دغدغه ذهنی پژوهشگر پس از یک دهه فعالیت تجربی در رادیو و مصاحبه‌های مقدماتی با افراد کارشناس، مشخص شد که خلاقیت عنصر مهم، تاثیر گذاری در رادیو است و یکی از عوامل مؤثر بر افت مخاطبان رادیو موضوع کیفیت برنامه‌های رادیو است که دچار روزمرگی، تکرار و اصول کلیشه‌ای  شده است.

 

 خلاقیت  عنصربا اهمییتی در این میان است. در پی این دغدغه ذهنی و مطالعه مقدماتی که انجام شد، این تحقیق به دنبال بررسی این مسئله است که ابعاد و مؤلفه‌های برنامه‌سازی خلاق کدامند و همچنین چه عواملی باعث افزایش  یا کاهش خلاقیت در برنامه‌سازی رادیو می‌شود؟

 

 

 

2-1- ضرورت و اهمیت تحقیق

 

     با توجه به اهمیتی که رسانه ­ها در زندگی افراد دارند هر‌گونه پژوهشی که بتواند جایگاه رادیو را در زندگی مردم پر‌رنگ سازد، دارای اهمیت است. ضرورت و اهمیت هر تحقیقی از دو جنبه نظری و کاربردی می‌تواند مطرح باشد. این تحقیق در ‌درجه اول سعی دارد، دانش نظری موضوع و جنبه‌های جدید برنامه سازی خلاق در رسانه رادیو راشناسایی کند. در بحث برنامه سازی خلاق متون و گزارش و در کل اسناد مکتوب بسیار کمی در داخل ایران درباره برنامه سازی خلاق وجود دارد و انجام این پایان نامه می تواند خلاء موجود را پرکند و بر دانش نظری موضوع بیافزاید. و  در درجه دوم این تحقیق اصول و مولفه هایی را مشخص می‌کند که چنانچه در برنامه‌سازی رادیو به کار

 برده شود؛ می‌تواند باعث افزایش جذب مخاطب، تاثیرگذاری بیشتر، و دستیابی به اهداف و سیاست های ایستگاه رادیوی مورد نظر شود.

 

 

 

3-1- هدف اصلی تحقیق

 

هدف علم تدوین نظریه است و در انجام تحقیق‌های اجتماعی به سه هدف اساسی (اکتشاف، توصیف، تبیین) توجه می­ کنند.

 

  هدف کلی و اصلی این تحقیق توصیفی – اکتشافی عبارت است از:

 

توصیف و بررسی عوامل موثر بر اصول برنامه­سازی خلاق در رادیو و شناخت ابعاد و مولفه های آن است.

 

اهداف فرعی تحقیق:

 

 

 

• شناسایی ابعاد و مولفه‌های خلاقیت

 

• دستیابی به اصول برنامه سازی خلاق در رادیو

 

• دستیابی به متغیرهای فردی و سازمانی موثر بر برنامه‌سازی خلاق

 

 

4-1- سؤال اصلی تحقیق

 

نظر تهیه کنندگان رادیو درباره ویژگی‌ها و مؤلفه‌های برنامه سازی خلاق چیست؟

 

 

 

سؤال های فرعی تحقیق:

 

1- مهمترین متغیرهای سطح فردی مؤثر در برنامه‌سازی خلاق کدامند؟

 

2- مهمترین متغیرهای سطح سازمانی مؤثر در برنامه سازی خلاق کدامند؟

 

 

 

5-1- فرضیه‌های تحقیق

 

در حال حاضر به دلیل اکتشافی بودن پژوهش، فقط به سؤالات پاسخ داده می‌شود و فرضیه‌ها در پایان تحقیق استخراج می­ شود.

 

 

 

6-1- تعریف مفاهیم

 

تعریف نظری:

 

    خلاقیت : هارمون خلاقیت را فرایندی می‌داند که بوسیله آن چیزی مثل فکر، ایده یا یک شی جدید تولید شود (کینگ واندرسون، 1386،ص17). “خلاقیت شیوه‌ای‌ از تفکراست که ایده‌های جدید را بوجود می‌آورد.

 

 لوتانز استاد رفتار سازمانی، خلاقیت را به وجود آوردن تلفیقی از اندیشه‌ها و رهیافتهای جدید افراد‌، می‌داند. پالیا خلاقیت را توانایی دیدن چیزها به صورت غیر‌معمولی و دیدن مشکلاتی که هیچ کس دیگر آنها را نمی‌بیند و سپس ارائه رهیافتهای جدید و اثر‌بخش می‌باشد.

 

    برنامه سازی : به فرایند ساخت برنامه های رادیویی در ساختار های متفاوت مانند : ساده ، ترکیبی ساده، ترکیبی نمایشی ،نمایش ، مسابقه ، میز گرد اطلاق می شود(برخوردار،1381ص45).

 

   رادیو : در کنار مجموعه گسترده رسانه ها تلویزیون، سینما ،صنعت چاپ، خبرگزاری ها، شبکه های اینترنتی و ماهواره‌ای رادیو یکی از اصلی‌ترین وسایل ارتباط جمعی است. ما نمی‌توانیم پیام های آن را ببینیم. این پیام‌ها تنها شامل صدا و سکوتند و از همین واقعیت منحصر به فرد رادیو است که دیگر کیفیت‌های متمایز آن – از جمله ماهیت زبان آن طنزهایش و راه هایی که مخاطبانشان از آن استفاده می کنند –  حاصل می شود. برای دست یابی به دیدی شفاف تر نسبت به رادیو و ویژگی‌های آن ، می توان آن را با وسایل دیگر برقراری ارتباط مقایسه کرد(کرایسل،1381،ص1).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست : ندارد 

 

پرسشنامه : دارد

براساس تفسیر آلپورت (١٩۶١؛ به نقل از نعمت طاوسی، 1391) شخصیت [1]یک سازمان پویا از نظام­های روانشناختی و جسمانی درون فرد است که در زیربنای الگوهای اعمال، افکار و احساس­های فرد قرار دارد. شخصیت را پدید آمده از دو بخش «سرشت[2]» و «منش[3]» می­دانند. سرشت به پاسخ­های خودکار در برابر محرک­های هیجانی اشاره دارد که نسبتاً ارثی بوده و در طول زندگی شخص پایدار می­باشد. منش نیز به تفاوت­های فردی در روابط بین فردی رشدیافته در تعاملات بین سرشت، محیط خانوادگی و تجارب شخصی اشاره دارد (گویس[4]، آکیسکال[5]، آکیسکال و فیگویرا[6]، 2012).

 

      کلونینجر (1986) سرشت و منش را به شرح زیر تعریف می­ کند: سرشت نشان­دهنده پاسخ­های خودکار در پردازش اطلاعات و یادگیری است، که فرض شده ارثی بوده، در حالی که منش نشان­دهنده رشد شخصیت در زمینه یادگیری بینش و تجارب محیطی است (گیونگیوسین[7]، 2005). کلونینجر استدلال می­ کند که رشد سرشت مقدم بر رشد منش است. وی تأکید می­ کند که حیطه­های سرشت و منش اگرچه مجزا می­باشند اما بخشی از یک فرایند تکرار شونده اپی ژنتیک هستند که به موجب آن در تعامل با یکدیگر، موجب ایجاد انگیزه در رفتار می­شوند (گلسپی[8]، کلونینجر[9]، هس[10] و مارتین[11]، 2003). ابعاد سرشت نشان دهنده مؤلفه­ های زیستی شخصیت هستند که ارثی می­باشند. سرشت به وسیله­ تفاوت های فردی در روابط بین فردی و ارتباطات اشیاء از منش متمایز می­ شود. ابعاد منشی نیز، به وسیله­ حوادث زندگی، فرهنگ  و یادگیری اجتماعی شکل می­گیرند (آیزسی، گالتکین، ساگلام، کوک، زینکر و آتماکا[12]، 2014).

 

اخیراً مدلی بر مبنای بنیادهای سرشتی شخصیت توسط لارا، بیسول، برانستاین، ریپولد، کاروالهو و اوتونی[13] (2012 الف) تحت عنوان مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی (AFECT)[14] مطرح شده است. این مدل، الگویی منسجم بوده و دربرگیرنده­ی مفاهیم سرشت عاطفی و هیجانی می­باشد. در این مدل، سرشت هیجانی در 6 بعد بیان گردیده است: اراده[15]، خشم[16]، بازداری[17]، حساسیت[18]، مقابله[19] و کنترل[20]، که هر یک از این ابعاد به دو بخش تقسیم شده و در نهایت 12 بعد عاطفی را شکل می­ دهند که عبارتند از افسردگی[21]، اضطراب[22]، بی ­تفاوتی[23]، وسواس[24]، ادواری­خویی[25]، ملالت[26]، سرحالی[27]، تحریک­پذیری[28]، اراده[29]، بازداری­زدایی[30]، هیجان­زدگی[31] و سرخوشی[32] (لارا و همکاران، 2012 الف، فوسکالدو[33]، بیسول و لارا، 2013).

 

      مدل AFECT مبتنی بر این فرض است که سرشت یک عنصر کلیدی برای فهم سلامت و آسیب­شناسی روانی است. به عبارتی ویژگی­های سرشتی می­توانند به عنوان عوامل محافظت­کننده و خطرساز برای رشد اختلال­های روانی در نظر گرفته شوند (لارا و همکاران، 2012 الف).  مدل مذکور را می­توان برای تبیین بسیاری از اختلالات روانی از جمله اختلال­های طبقه اضطرابی به کار برد.

 

     طبق متن ویرایش پنجم کتابچه تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM- 5)[34] اختلال­های اضطرابی شامل موارد زیر می­باشند: 1- اختلال اضطراب جدایی[35] 2- لالی انتخابی[36] 3- فوبی خاص[37] 4- اختلال اضطراب اجتماعی[38] 5- اختلال وحشتزدگی[39] 6- حمله وحشتزدگی (تصریح کننده)[40] 7- آگورافوبیا[41] 8- اختلال اضطرابی فراگیر[42] 10- اختلال اضطراب ناشی از مواد یا دارو[43] 11- اختلال اضطرابی به دلیل دیگر وضعیت­های پزشکی[44] 12- دیگر اختلال­های اضطرابی مشخص[45] 13- اختلال­های اضطرابی نامشخص[46] (انجمن روانپزشکی آمریکا[47]، 2013). در این پژوهش به بررسی علائم اختلال­های طبقه اضطرابی و ارتباط آن­ها با مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی پرداخته خواهد شد.

 

 

 

    2-1 بیان مسأله

 

شخصیت به عنوان سیستم پویای درونی، روانی- زیستی و به عنوان یک مجموعه تطابقی متشکل از سرشت و منش تعریف می­ شود که به شخص فردیت می­بخشد و موجبات سازگاری وی را با موقعیت­های درونی و بیرونی فراهم می­ کند (کلونینجر، شوراکیک[48] و پرزیبک[49]، 1993). سرشت اساس ژنتیکی و ذاتی داشته و از بدو تولد و یا حتی قبل از آن وجود دارد (واتسون، گامز و سیمس[50]، 2005). ملاحظات تاریخی بر روی مدل­های مبتنی بر سرشت نشان می­ دهند که بررسی­های اولیه بر روی ابعاد سرشتی شخصیت با نظریه­ی اخلاط چهارگانه بقراط آغاز شد و مطالعات در این زمینه توسط نظریه­پردازانی چون آیزنک، گری، کلونینجر، واتسون، مک کری و کاستا و … ادامه پیدا کرد. آیزنک (1967؛ به نقل از تاتالوویچ ورکاپیک، 2012)، شخصیت را به عنوان سه صفت سرشتی با مبنای زیستی در نظر گرفت. این سه صفت شامل ثبات- بی­ثباتی (روان­رنجوری[51])، درون­گرایی- برون­گرایی[52] و روانپریشی[53] است.

 

     به دنبال نظریه سه عاملی آیزنک، جفری گری (1982) با الهام از نظریه آیزنک، تئوری عصب روانشناختی شخصیت خود را تحت عنوان «نظریه حساسیت به تقویت» (RST)[54] مطرح کرد که یک نظریه زیست محور بوده و همانند نظریه آیزنک جهت تبیین تفاوت­های فردی به نقش عوامل زیستی/ عصبی اشاره می­ کند (متیوس و گلیلند[55]، 1999؛ آتشکار، فتحی­آشتیانی و آزاد فلاح، 1387). الگویی زیستی که گری از شخصیت ارائه کرد شامل سه سیستم مغزی- رفتاری است و فعالیت هر یک از آنها به فراخوانی واکنش­های هیجانی متفاوت نظیر ترس و اضطراب می­انجامد (فهیمی، علی مهدی، بخشی­پور و محمود علیلو، 1390). این سه سیستم عبارتند از: 1- سیستم بازداری رفتاری (BIS)[56]، 2- سیستم جنگ/گریز (FFS)[57]، 3- سیستم فعال ساز رفتاری (BAS)[58]. با توجه به نظریه گری (1982)، پایه­ های زیستی تکانشگری در سیستم فعال­سازی رفتاری و اساس اضطراب در سیستم بازداری رفتاری قرار دارد (جکسون[59]، لوین[60]، فارنهام[61]، 2003).

 

      از دیگر کسانی که نظریه آیزنک را مبنایی برای نظریه خود قرار دادند، مک کری و کاستا بودند. به نحوی که نظریه آن­ها یکی از کارآمدترین و جامع­ترین نظریه­ های مطرح شده در باب شخصیت است. آنها مفاهیم نظریه سه عاملی آیزنک را گسترش دادند و مدل 5 عاملی شخصیت که شامل روان­رنجورخویی، برون­گرایی، گشودگی به تجربه[62]، باوجدان بودن[63] و توافق[64] است را به وجود آوردند (باگبی[65]، کاستا، مک­کری و همکاران، 1999).

 

در ادامه واتسون و کلارک[66] (1991) مدل سه بخشی هیجان را مطرح کردند که متشکل از عاطفه مثبت[67]، عاطفه منفی[68] و برانگیختگی فیزیولوژیکی[69] می­باشد. عاطفه مثبت پایین (نداشتن احساس لذت، بی­علاقگی، بی­میلی و …) به عنوان علامت اختصاصی برای اختلال­های افسردگی و عاطفه منفی نیز به صورت علامت غیراختصاصی در اختلال­های اضطرابی و افسردگی در نظر گرفته می­شوند. سومین بخش این نظریه، عامل برانگیختگی فیزیولوژیکی، شاخص اختصاصی اضطراب می­باشد (بخشی­پور رودسری، دژکام، مهریار و بیرشک، 1383).

 

     نظریه ­پرداز سرشتی دیگر کلونینجر (1986) است که مدل او، جنبه­ های ژنوتایپی شخصیت را بررسی می­ کند. در نظریه وی شخصیت متشکل از دو سازه­ی بنیادی سرشت و منش در نظر گرفته شده است که شامل 4 بعد سرشتی و 3 بعد منشی است. بخش سرشتی عبارتست از: آسیب­پرهیزی[70]، نوجویی[71]، وابستگی به پاداش[72] و پشتکار[73]. ابعاد منشی به تفاوت­های فردی در مفهوم خود و روابط شی­ای اشاره دارد که منعکس­کننده­ اهداف و ارزش­های فردی می­باشد و شامل سه بعد خود راهبری[74]، مشارکت[75] و خود تعالی بخشی[76] می­باشد (زوهر[77]، 2007؛ فریت، وان و هرینگن [78]، 2000؛ عبداله­زاده جدی، هاشمی نصرت­آباد و  بخشی­پور، 1390).

 

     در سال­های اخیر مدلی تحت عنوان مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی (AFECT) توسط لارا و همکاران (2012 الف) ارائه گردیده است که بسیاری از مفاهیم مطرح شده توسط آیزنک، گری، کاستا و مک­کری، واتسون و کلونینجر را در بر دارد. مدل AFECT تلفیقی از مفاهیم سرشت عاطفی و هیجانی می­باشد که شامل ویژگی­های هیجانی خاص و ویژگی­های عاطفی کلی است. ویژگی­های هیجانی به عنوان سیستمی مرکب از فعال­سازی، بازداری، حساسیت، مقابله و کنترل در نظر گرفته می­ شود. تعامل این ابعاد هیجانی مستقل یک الگوی رفتاری و خلقی ثابت را ایجاد می­ کند. سرشت عاطفی به 12 نوع دسته­بندی می­ شود. افسردگی، اضطراب، بی ­تفاوتی (انواع درونی شده)، ادوارخویی، ملالت و بی­ثباتی (انواع بی­ثبات)، وسواسی، هیجان­زدگی، سرحالی (انواع پایدار)، تحریک­پذیری، بازداری زدایی و سرخوشی (انواع بیرونی) (فوسکالدو و همکاران­، 2013).

 

      در واقع، رویکرد سرشت عاطفی چشم­انداز کلی­تری از سرشت را فراهم کرده و چگونگی خلق و رفتار را در طول زمان نشان می­دهد. به عنوان مثال، سرشت عاطفی ادواری­خویی با نوسانات خلقی و واکنش­های عاطفی نامتناسب که فرض می­شوند ناشی از تعاملات صفات هیجانی خاص از جمله حساسیت هیجانی، تمایل و خشم بالا در ترکیب با کنترل و مقابله پایین باشد، مشخص می­گردد. لذا ارزیابی صفات هیجانی، ارزیابی ا دقیق و خاص را فراهم می­ کند در حالی که طبقه ­بندی انواع عاطفه بصورت مقوله­ای یک چشم­انداز کلی از سرشت و خلق را ارائه می­دهد که برای ارتباطات آسان می ­تواند مفید باشد (فوسکالدو و همکاران، 2013).

 

      با توجه به این که مدل AFECT بیانگر صفات سرشتی مبتنی بر هیجانات و عواطف است می ­تواند بسیاری از اختلال­های روانپزشکی را از منظر بالینی و مبنا تبیین کند. این مدل مطرح می­ کند که در ابعاد عاطفی همچون وسواس، ملالت و هیجان­زدگی میزان کنترل بالاست و به طور مثال در بعد افسردگی کنترل و مقابله پایین، حساسیت و بازداری بالا هستند و  یا در سرخوشی بازداری پایین است اما، اراده و تمایل بالا می­باشند. مدل AFECT قادر به تبیین بسیاری از اختلالات محور یک و دو راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­های روانی می­باشد (لارا و همکاران، 2012 الف). از جمله شایع­ترین اختلال­های روانپزشکی در جمعیت عمومی، اختلالات اضطرابی هستند. که این اختلال­ها با عوارض زیادی همراهند و اغلب مزمن شده و نسبت به درمان مقاوم می­باشند (کاپلان و سادوک، 1392).

 

     اختلال­های اضطرابی به عنوان پنجمین طبقه تشخیصی در DSM- 5 مطرح شده ­اند و اختلال اضطراب جدایی، لالی انتخابی، فوبی خاص، اختلال اضطراب اجتماعی (فوبی خاص)، اختلال وحشتزدگی، حمله وحشتزدگی (تصریح کننده)، آگورافوبیا، اختلال اضطرابی فراگیر، اختلال اضطرابی ناشی از مواد یا دارو، اختلال اضطرابی ناشی از سایر شرایط پزشکی، سایر اختلال­های اضطرابی مشخص و اختلال اضطرابی نامشخص را در بر می­گیرد (انجمن روانپزشکی آمریکا، 2013). با توجه به سیر مزمن، شیوع بالا و همراهی اختلال اضطراب فراگیر با سایر اختلال­های روانشناختی، این اختلال به عنوان یکی از مهم­ترین اختلال­های ناتوان­­کننده برای بزرگسالان مطرح شده است (رومر و اورسیلو، 2002). اختلال اضطراب اجتماعی یکی از سه اختلال روانی شایع بعد از افسردگی اساسی و اعتیاد به الکل است (حسنوند عموزاده، شاعری و اصغری مقدم، 2013). همچنین با در نظر داشتن این نکته که اختلال وحشتزدگی و آگورافوبیا به تازگی در  DSM-5به عنوان دو اختلال مجزا مطرح گردیده­اند (انجمن روانپزشکی آمریکا، 2013)، در مطالعه­ حاضر از میان اختلال­های طبقه­ی اضطرابی، به بررسی اختلال­های مذکور و اختلال فوبی خاص بر مبنای ابعاد مدل AFECT پرداخته خواهد شد.   

 

 

 

      به طور کلی، با توجه به این که هدف از ایجاد مدل ترکیبی سرشت هیجانی و عاطفی ارائه تعاریف روشنی از سلامتی و اختلال­های روانی است که بتوان این تعاریف را به آسانی در فعالیت­های بالینی به کار برد (لارا و همکاران، 2012 الف)، بنابراین، می­توان با شناسایی ابعاد هیجانی و عاطفی در اختلال­های اضطرابی و تمایز اختلال­هایی که در یک طبقه قرار دارند، به درمان هر چه مؤثرتر این اختلال­ها پرداخت. با در نظر داشتن این نکته که مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی (AFECT) فاقد پیشینه­ی پژوهشی در جامعه­ ایرانی است و ارزیابی از این مدل تاکنون صورت نگرفته است لذا، هدف تحقیق حاضر رسیدن به پاسخی برای دو سؤال پژوهشی زیر است:

 

– آیا ابعاد هیجانی و عاطفی مطرح شده در مدل AFECT در جامعه ایرانی از اعتبار و روایی قابل قبولی برخوردار است؟

 

 

– آیا مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال­های طبقه اضطرابی در جمعیت غیربالینی از برازش کافی برخودار می­باشد؟

 

 

 

3-1  اهمیت و ضرورت تحقیق

 

شخصیت یک کلیت روان­شناختی است که ویژگی­های خاص انسان­ها را مشخص می­سازد. به عبارت دیگر، نظریه­ های شخصیت بیاناتی در مورد ماهیت انسان هستند. نظریه­پردازان شخصیت، دیدگاه ­های مختلفی پیرامون ماهیت انسان و تفاوت­های فردی مطرح کرده ­اند. در این راستا، دیدگاه ­های زیست­شناختی و مبتنی بر هدف در مورد ماهیت انسان، بنیادی اساسی برای تفسیر شخصیت تدارک می­بینند. نه تنها در شخصیت بلکه در روان­شناسی، انسان به عنوان موجودی زیستی تلقی می­ شود. از این منظر، گسترش درکی روشن از ویژگی­های اساسی انسان و چگونگی بروز این ویژگی­ها در رفتار انسان، ضروری است (نعمت طاوسی، 1391). رگه­ها و ابعاد­ شخصیتی­ از­­ مهم­ترین عوامل مداخله­گر در اختلال­های روان­شناختی هستند. به منظور تبیین ارتباط بین ویژگی­های شخصیتی و  مستعد بودن­  افراد در برابر اختلال­های روان­شناختی، الگوهای نظری مختلفی مانند نظریه آیزنک و گری به کار گرفته شده است (متیوس و گلیلند، 1999).

 

     در سال­های اخیر مدل AFECT به عنوان یکی از کوشش­هایی که ساختارهای زیربنایی شخصیت را مورد توجه قرار می­دهد، جایگاه ویژه­ای در گستره­ی روانشناسی پیدا کرده است. گسترش روزافزون پژوهش­های بین­رشته­ای در قلمرو علوم زیستی و روانی، ضرورت پرداختن به نظریه­ هایی از این نوع را دو چندان می­ کند. توجه به مفاهیم این نظریه نه تنها تبیین­های جدیدی را در روانشناسی برجسته می­سازد، بلکه چشم­اندازهای جدیدی را در حیطه­های دیگر از جمله آسیب­شناسی روانی و جسمانی، ترسیم می­ کند. در این مدل به جای شرح نشانه­ها و تشخیص اختلال­ها و جدا کردن آن­ها از یکدیگر، امکانی برای درک بیشتر نشانه­ها و اختلال­ها و فراوانی همپوشی و ارتباط آن­ها با یکدیگر فراهم می­ شود، بنابراین با بهره گرفتن از این مدل می­توان برخی از رگه ­های مهم شخصیت، که به آسانی در چهارچوب مدل­های پیشین قرار نمی­گیرند را تبیین می­کرد (لارا و همکاران، 2012 الف).

 

     اضطراب بیماری نیست بلکه نشانه‌ای برای وجود یک اختلال روانپزشکی و روانشناختی است، در واقع، درجه بهینه­ای از اضطراب وجود دارد که سبب عملکرد بهتر می­ شود (کاپلان و سادوک، 1392). اختلال­های اضطرابی عبارتند از اختلال­هایی که در ویژگی­هایی از ترس و اضطراب بیش از حد و اختلال­های رفتاری مرتبط مشترک هستند. این اختلال­ها از جمله شایع­ترین اختلال­های روانپزشکی در جمعیت عمومی هستند (کاپلان و سادوک، 1392)، بنابراین نیاز است تا ابعاد آن مورد بررسی قرار گیرد. در این میان، با توجه به این که مدل AFECT­ در برگیرنده ی ابعاد هیجانی و عاطفی است که می­توانند در مورد انواع اختلال های روانی به کار گرفته شوند لذا می­توان از این مدل برای بررسی ابعاد این اختلال­ها استفاده کرد. این در حالی است که پژوهشی در زمینه­ چگونگی ارتباط ابعاد مطرح شده در این مدل با این اختلال­ها صورت نگرفته است.

 

از این رو در این پژوهش سعی بر آن خواهد بود که مدل AFECT شرح داده شده و برازش آن در جامعه دانشجویان ایرانی مورد بررسی قرار گیرد تا در نهایت این نتیجه حاصل شود که آیا ابعاد بیان شده در مدل AFECT در جامعه­ ایرانی نیز شناسایی می­شوند و این که نشان داده شود اختلال­های اضطرابی شامل، اختلال فوبی خاص، وحشتزدگی، اضطراب فراگیر، اضطراب اجتماعی و آگورافوبیا با توجه به این مدل کدام ابعاد را در بر گرفته و آیا طبقه ­بندی آن­ها به چند اختلال مجزا درست بوده یا با یکدیگر همپوشی دارند؟ در مجموع، با توجه به مطالب ذکر شده در بالا می­توان چنین استنباط نمود که مدل (AFECT) با ارائه­ دیدگاه یکپارچه­ای از ساختارهای ذهنی و کمک به درک ارتباط بین سیستم­های هیجانی/ شناختی با اختلال­های روانی، می ­تواند ابزاری مفید برای مطالعه­ سرشت، هم در زمینه ­های بالینی و هم پژوهشی فراهم کند.  

 

 

 

4 -1  اهداف پژوهش

 

1- 4 -1 هدف کلی: بررسی نقش مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال­های اضطرابی بر مبنای DSM- 5

 

2-4-1 اهداف اختصاصی

 

– تعیین اعتبار و پایایی[79] مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی در جامعه­ ایرانی.

 

– تعیین الگوی ارتباطی بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال فوبی خاص.

 

– تعیین توان ابعاد مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال فوبی خاص.

 

– تعیین الگوی ارتباطی بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال وحشتزدگی.

 

– تعیین توان ابعاد مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال وحشتزدگی.

 

– تعیین الگوی ارتباطی بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال اضطراب فراگیر.

 

– تعیین توان ابعاد مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال اضطراب فراگیر.

 

– تعیین الگوی ارتباطی بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال اضطراب اجتماعی.

 

– تعیین توان ابعاد مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال اضطراب اجتماعی.

 

– تعیین الگوی ارتباطی بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال آگورافوبیا.

 

– تعیین توان ابعاد مدل AFECT در پیش ­بینی علائم اختلال آگورافوبیا.

 

 

 

5 -1 سؤالات پژوهش

 

با توجه به فقدان پیشینه­ی پژوهشی خارجی و داخلی در این زمینه، نمی­توان در مورد ارتباط مدل  AFECT با اختلال­های طبقه­ی اضطرابی فرضیه­ای مطرح ساخت. لذا در مطالعه­ حاضر، سؤالات پژوهشی مطرح گردیده است:

 

1- آیا مدل AFECT در جامعه­ ایرانی از اعتبار و پایایی قابل قبول برخوردار است؟

 

2- آیا بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال فوبی خاص رابطه وجود دارد؟

 

3- آیا ابعاد مدل AFECT توان پیش ­بینی علائم اختلال فوبی خاص را دارند؟

 

4- آیا بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال وحشتزدگی رابطه وجود دارد؟

 

5- آیا ابعاد مدل AFECT توان پیش ­بینی علائم اختلال وحشتزدگی را دارند؟

 

6- آیا بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال اضطراب فراگیر رابطه وجود دارد؟

 

7- آیا ابعاد مدل AFECT توان پیش ­بینی علائم اختلال اضطراب فراگیر را دارند؟

 

8- آیا بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال اضطراب اجتماعی رابطه وجود دارد؟

 

9- آیا ابعاد مدل AFECT توان پیش بینی علائم اختلال اضطراب اجتماعی را دارند؟

 

10- آیا بین ابعاد مدل AFECT با علائم اختلال آگورافوبیا رابطه وجود دارد؟

 

11- آیا ابعاد مدل AFECT توان پیش بینی علائم اختلال آگورافوبیا را دارند؟

 

 

 

 

 

6-1 متغیرهای پژوهش

 

در تحقیق حاضر، مدل ترکیبی سرشت عاطفی و هیجانی (AFECT) با 6 بعد هیجانی و 12 بعد عاطفی به عنوان متغیر­های پیش­بین و اختلال­های اضطرابی (فوبی خاص، اختلال وحشتزدگی، اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی و آگورافوبیا) به عنوان متغیرهای ملاک بررسی شده ­اند.

 

 

 

 

:
لوث عبارت از وجود قرائن و اماراتی است که موجب ظن قاضی به ارتکاب جنایت یا نحوه ارتکاب از جانب متهم می شود. فقدان قرائن و امارات موجب ظن و صرف حضور فرد در محل وقوع جنایت، از مصادیق لوث محسوب نمی شود و او با ادای یک سوگند، تبرئه می گردد. مقام قضایی موظف است در صورت استناد به قسامه، قرائن و امارات موجب لوث را در حکم خود ذکر کند. مواردی که سوگند یا قسامه، توسط قاضی رد می شود، مشمول این حکم است. گاه ممکن است در جنایت واحد شاکی یا متّهم متعدّد باشند.
در این حالت، سئوالی که پیش می آید این است که آیا تعداد سوگند ها به نسبت تعدا افراد افزایش می یابد، یعنی آیا هر یک باید پنجاه سوگند خورده یا پنجاه خویشاوند را برای ادای سوگند حاضر نماید یا خیر. فقهای شیعه، در صورت تعدّد شاکی، حکم به افزایش سوگند ها نداده اند، ولی در صورت تعدّد متّهمان، برخی از فقها، معتقدند که هر یک باید برای نفی اتهام از خود پنجاه قسم خورده و یا از خویشان خود برای این کار استفاده کند.
همین موضوع، در ماده 327 «قانون مجازات اسلامی»، مصوب سال 1392، منعکس شده است، که به موجب آن، «در صورتی که شاکی متعدّد باشد، اقامه یک قسامه برای همه آنان کافی است، لکن در صورت تعدّد متهمان، برای برائت هر یک اقامه قسامه مستقل لازم است.» بدین ترتیب، هرگاه حالت لوث علیه چند نفر وجود داشته و شاکی ادعا کند که آنها در ارتکاب جنایت عمدی شرکت داشته اند و اقامه یک قسامه بنماید، همه متّهمان را می توان، محکوم کرد. ماده 323 «قانون مجازات اسلامی»، مصوب سال 1392، بر این نکته تصریح و مقرّر کرده است، «اگر چند نفر متهم به شرکت در یک جنایت باشند، و لوث علیه همه آنان باشد، اقامه یک قسامه برای اثبات شرکت آنان در ارتکاب جنایت کافی است و لزومی به اقامه قسامه برای هر یک نیست.» لیکن، هرگاه لوث تنها علیه برخی از افراد وجود داشته باشد ولی شاکی ادّعای مشارکت افراد بیشتری را در جنایت بنماید، جنایت تنها علیه کسانی که لوث در مورد آنها حاصل شده است اثبات می شود.
کلید واژگان: لوث ، قسامه، لوث شکل مردد، اماره
 
 
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                صفحه
فصل اول( کلیات) 1
1-1- بیان مساله 2
1-2-  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 5
1-3-  اهداف و سوالات تحقیق. 6
1-1-3- هدف اصلی. 6
1-2-3- سوالات تحقیق. 6
1-4- فرضیه‏های تحقیق. 6
1-1-4- فرضیه اصلی. 6
1-2-4-  فرضیه های فرعی. 6
1-5- تعریف واژه ‏ها 6
1-6- روش تحقیق. 7
1-7- پیشینه ی تحقیق. 7
فصل دوم( مبانی و مفاهیم فقهی و حقوقی لوث و قسامه) 9
2-1- معنای لغوی لوث.. 10
تعریف لفظی لوث.. 10
2-2- جایگاه لوث.. 13
2-3-  شخصی یا نوعی بودن لوث (گمان) 13
2-4- لوث و قسامه عناوین و موضوعات مستفاد از‌ روایات.. 17
2-4-1- اعضاء بدن. 17
2-4-2- عدم مواطات.. 18
2-5- اهمیت و نـقش قـانون قسامه 18
2-6-  اعتبار و شرط مقدمی بودن لوث بر قسامه 18
2-7- مصادیق لوث.. 20
2-7-1- شرائط دعوا و مدعی. 21
2-7-2- اماره ی ظنیه 21
2-7-3- حضور متهم‌ در مکان و هنگام جنایت.. 21
2-7-4- عدم وجود شک… 22
2-7-5- عدم تعارض‌ و تناقض… 23
2-7-6- شرور،  فاسق و فاجر بودن متهم. 25
2-8- کیفیت قسامه 26
2-8-1- مطالبه ی بینه از‌ متهم. 27
2-8-2- قسمهای مدعی(قسامه) 28
2-8-3- قسمهای مدعی علیه(قسامه) 29
2-9- ارجاع مجدد قسامه به مدعی. 30
2-9- 1- نظر اکثریت.. 30
2-9- 2- نظر اقلیت.. 30
2-9- 3- نظر‌ کمیسیون. 30
2-10- رویه ی قضایی و قسامه 31
2-10-1-  مـشکل بـودن باب مدعی و منکر حصول ظن مورد از موارد لوث.. 31
2-10-2- رد‌ لوث‌ بـه‌ لحـاظ تـعارض در اظهارات و دو شبهه‌ بر‌ مراسم‌ قسامه 32
2-10-3- عدم احراز رابطه خویشاوندان نسبی تعدادی از قسم خورندگان با مدعی. 33
2-10-4- اجرای‌ مـراسم‌ قسامه بـدون حضور متهم. 34
2-10-5- عدم احراز علم قسم خورندگان. 34
2-10-6- عدم احراز علم قسم خورندگان به انتساب قتل به قاتل و فـقد قـرینه ظـنیه بر توجه‌ اتهام‌ به متهم. 35
2-10-7-عدم احراز اختلاف بـین مـتهم و مقتول و رد لوث‌ به لحاظ وجود قرائن مـعارض قـوی. 36
2-10-8- عدم احراز اخـتلاف بـین متهم و مقتول و رد لوث به لحـاظ وجـود قرائن معارض قوی. 37
2-11-  قرار توقف دعوی در‌ صورت‌ عدم‌ رد سوگند از سوی اولیاء دم به متهم. 38
2-12- لوث از نظر مالکیه 49
2-13- لوث از نظر شافعی. 49
2-14- لوث در عرف حنابله 50
2-15- لوث از نظر حنفیه 51
2-16- لوث در نظر شیعه 52
فصل سوم( مبانی فقهی و حقوقی لوث به شکل مردد) 54
3-1- قاعده ی تدرء الحدود بالشبهات.. 55
3-1-1- مدارک و مـستندات قاعده 55
3-1-1- 1- ادرؤُ الحدود بالشبهات.. 55
3-1-1- 2- دلیل دوم تسالم اصحاب است بر حـجیت ایـن‌ قـاعده. 56
3-1-1- 3- بیان این قاعده با ظواهر ادله 57
3-1-1- 4- روایات.. 57
3-1-2- دلالت قاعده 58
3-1-3- ملاک در عروض شبهه 59
3-1-4- دامنه ی شمول قاعده 60
3-2-  قاعده ی لوث.. 62
3-2-1-  مدارک و مستندات قاعده 63
3-2-1- 1- روایات.. 63
3-2-1- 2- اجماع فقهاء قدیم و جدید،  بلکه تسالم اصحاب بر حجیت‌ قاعده ی«لوث» 64
3-2-2- اعتبار لوث در قسامه 64
3-2-3- کیفیت قسامه 66
3-2-4- کمیت قسامه 67
3-2-5- ثبوت قسامه در اعضاء 71
3-2-6- قسامه ی کافر 72
فصل چهارم (لوث به شکل مردد علیه دو یا چند نفر و رویه قضایی آن) 74
4-1- تعدّد شاکی یا متّهم. 75
4-2- 1- تحقق لوث و مسائل مربوط به آن. 78
4-2-1-2- شرایط تحقق لوث.. 78
4-2-1-2- احراز بـدون تردید لوث.. 80
4-2-1-3- لوث و دلیل. 81
4-2-1-4- تعارض در مـحتوای لوث.. 83
4-2-1-5- شخصی بودن لوث و نقش دیوان عالی کشور 85
4-2-2- بررسی مسئله حضور متهم. 87
4-2-2- 1- اثبات حضور متهم و نقش‌ اثبات‌کننده‌ آن. 87
4-2-2- 2- مفهوم صحنه جرم‌ و دامنه ی آن نسبت به افراد متعدد 88
4-2-3- لوث و علم اجمالی. 89
4-2-3- 1- تحقق لوث، علم اجمالی و انحلال آن. 89
4-2-3- 2- سببیت لوث در تحقق‌ علم اجمالی. 94
4-2-3- 3- لوث و رابطه‌ سـببیت(قابلیت انتساب) 96
4-2-4- اجرای قسامه در رویّه قضایی. 99
4-2-4-1- پیوند قسامه و حکم دادگاه 99
4-2-4-2- قسامه و مسئله ی شرکت در جرم 102
4-2-4-2-1- استقلال قـسامه برای هر شریک… 102
4-2-4-2-2- تخییر میان شرکا در اجرای‌ قسامه 102
4-2-5-  قسم‌خورندگان و شرایط‌ آنها 104
4-2-5-1- جزم در قسم و قسم ناشی از علم شخصی. 105
4-2-5-2- درک‌وفهم قسم. 105
4-2-5-3- احراز خویشاوندی نسبی. 106
4-2-5-4- اجرای قـسامه در حضور متهم. 106
نتیجه گیری. 109
پیشنهادات.. 113
منابع و ماخذ : 115
 

 

 

1-1- بیان مساله

 

تحولاتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در نظام قضائی کشور پدید آمد سبب شد تا برخی از احکام اسلام که سالیان متمادی به بوته‌ی فراموشی سپرده شده بود آشکار شود و قدرت شگرف خود را در اصلاح جامعه نشان دهد. از جمله‌ی آن احکام که پس از پیروزی انقلاب مورد توجه قرار گرفت و به اجرا درآمد لوث و در ادامه آن قسامه می باشد.  
لوث در لغت به معنای آلوده کردن، کثیف کردن و لکه‌دار کردن چیزی، آمده است (آذر نوش، آذر تاش؛ فرهنگ معاصر عربی – فارسی، تهران، نشر نی، 1383، چاپ چهارم، ص 628) و چون در متهم شدن به قتل یا جرح نیز نوعی آلودگی به خون مردم نهفته است به آن لوث گویند و در اصطلاح اماره‌ای است که موجب ظنّ به صدق ادعای مدعی، توسط حاکم (قاضی) می‌شود مثل شهادت یک شاهد (موسوی، روح‌الله (امام)؛ تحریر الوسیله، مؤسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، پائیز 1379 ش، الطبعه الاولی، ص 916) بنابر این لوث همان گمانی است که قاضی به صدق ادعای مدعی ظن پیدا کند آن هم از روی قرائن و شواهدی که از مطالعه اوراق و مدارک موجود و گزارش‌های رسیده و تطبیق آن با مورد حادثه به دست می‌آورد (رازی زاده، محمد علی؛ قسامه در نظام قضایی اسلام، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات حوزه ی علمیه قم، 1374، اوّل، ص 60 و 59).
در قتل و جراحات هرگاه دلیلی مبنی براینکه شخص معینی،  مرتکب قتل یا جرح شده وجود نداشته باشد و لوث محقق شود یعنی قاضی به ارتکاب قتل یا جرح از سوی متهم خاصی ظن پیدا کند، مدعی می ­تواند «قتل یا جرح» (ماده 139، قانون مجازات اسلامی) را به وسیله ی قسامه اثبات کند گفتنی است با توجه به صراحت ماده 139 قانون مجازات اسلامی، ایراد ضرب بدون جراحت با قسامه قابل اثبات نیست و در جراحات نیز مستنداً به ماده 254 همان قانون قصاص با قسامه ثابت نمی‌شود و فقط موجب پرداخت دیه می‌گردد.
هرگاه تعداد کسانی که لوث علیه آنها حاصل شده بیش از یک نفر باشد ونتوان مرتکب یا مرتکبین را از میان آن ها تعیین نمود وتصور این باشد که یکی از چند نفر از آنها مرتکب جنایت شده اند، لوث به شکل مردد محقق است.  اما اقامه قسامه موکول به تعیین مرتکب توسط مجنی علیه یا ولی دم است. تعیین مرتکب مستلزم شناخت هویت شناسنامه ای اونیست. بلکه انتساب جنایت به وی ملاک است.  
اگرچه قانون مجازات اسلامی اقامه ی قسامه به شکل مردد را اجازه داده است، ولی نمی توان هیچ یک را مجازات نمود. در این فرض، اگر براساس خواست قاضی همگی بربرائت خود سوگند یاد کنند،  تبرئه می شونداگر جنایت ارتکابی قتل باشد، دیه از بیت المال به اولیاء دم پرداخت می شود ودر صورتی که آسیب به عضو یا منفعت باشد، همه ی متهمان به نسبت مساوی دیه را پرداخت می نمایند.  چنانچه همگی یا برخی از اتیان سوگند امتناع کنند، ضامن پرداخت بطور مساوی هستند، اگر ممتنع یک نفر باشد،  ضامن پرداخت تمام دیه خواهد بود.  
طبق ماده333 اگر لوث علیه دو یا چند نفر به شکل مردد ثابت باشد وقسامه به همین گونه علیه آنان اقامه شود، جنایت برعهده یکی از چند نفر، به صورت مردد اثبات می شود وقاضی از آنان می خواهدکه بر برائت خود سوگند بخورند.  اگر همگی از سوگند خوردن خودداری ورزند یا برخی از آنان سوگند یاد کنند وبرخی نکنند، دیه بر ممتنعان ثابت می شود. اگر ممتنعان متعدد باشد، پرداخت دیه به نسبت مساوی میان آنان تقسیم می شود.  اگر همه ی آنان بربرائت خود سوگند یاد کنند، در خصوص قتل، دیه از بین المال پرداخت می شود ودر غیر قتل، دیه به نسبت مساوی میان آنها تقسیم می گردد.  
اما اگر لوث علیه چند نفر به شکل مردد محقق باشد، شاکی می تواند از آنان مطالبه اقامه قسامه نماید.  در این فرض، شاکی جانشین قاضی در ماده 333 خواهد بود وبه همان ترتیب عمل خواهد شد.  در صورت امتناع همه یا برخی از آنان از اقامه ی قسامه، ملزم به پرداخت دیه خواهند بود ودر صورتی که ممتنع یک نفر باشد، تمامی دیه برعهده اوست.  در غیر این صورت دیه به نسبت مساوی تقسیم می شود.  ضمن این که در صورت اقامه ی قسامه از سوی همگی  در قتل، دیه بر عهده بیت المال خواهد بود.  

 

و طبق ماده 334 اگر لوث علیه دویا چندنفر به شکل مردد ثابت باشد، چنانچه شاکی از آنان در خواست اقامه کند و هریک از آنان از اقامه ی قسامه امتناع نمایند، پرداخت دیه بر ممتنع ثابت می شود ودر صورت تعدد ممتنعان ، پرداخت دیه به نسبت مساوی میان آنان تقسیم می شود.  اگر همگی اقامه قسامه کنند، در قتل ، دیه از بیت المال پرداخت می گردد.  
در صورت اثبات قتل عمدی با قسامه، مرتکب قصاص می شود.  ولی در جنایت عمدی بر اعضاء ومنافع، با اقامه ی قسامه ، جنایت اثبات، ولی حق قصاص  با آن ثابت نمی شود(ماده 456 ق. م. ا).  
نصاب قسامه برای اثبات قتل عمدی، سوگند پنجاه مرد از خویشاوندان  وبستگان مدعی است وبا تکرار سوگند، قتل ثابت نمی شود(ماده336)استثناء وارد بر ضرورت مرد بودن سوگند خورندگان، ناظر بر سوگند شاکی است که در صورتی که زن باشد می تواند اداء سوگند نماید.  
به نظر می رسد باتوجه به ماده 336 ق. م. ا نیازی به این که به مرد بودن شاکی اشاره کند وجود نداشته است.  در صورتی که شاکی از اقامه ی قسامه خودداری واز متهم مطالبه نمایدومتهم امتناع ننمایدمفاد ماده338 ق. م. ا مجرا خواهد بود.  دونکته در این خصوص قابل ملاحظه است:  نخست این که نصاب مقرر در ماده 336 برای قتل عمدی ونصاب های مقرر در ماده 456 برای جنایت بر اعضاء ومنافع برای اقامه  قسامه از سوی شاکی ، برای متهم نیز یکسان است.  دوم، بر خلاف اقامه ی قسامه برای اثبات قتل عمدی که تکرار در آن پذیرفته نیست، اگر تعداد خویشاوندان وبستگان متهم کمتر از نصاب  باشد، تکرار قسم تا تحقق نصاب(پنجاه قسم) برای برائت مجاز است.  به عنوان مثال اگر در مجموع پنج نفر باشند، هر کدام ده قسم می خورند تا به نصاب پنجاه قسم برسد ودر صورتی که متهم جز خودش، هیچ اداء کننده سوگندی نداشته باشد پنجاه قسم می خورد وتبرئه می شود. باتوجه به اطلاق اصطلاح خویشاوندان وبستگان مدعی  در ماده 336، نسبی یا سببی بودن آن ها وبه همین ترتیب درجه وطبقه ی آن ها موثر نیست.  
طبق ماده 335 چنانچه لوث تنها علیه برخی از افراد حاصل شود وشاکی علیه افراد بیشتری ادعای مشارکت در ارتکاب جنایت را نماید، جنایت به مقدار ادعای مدعی، در موردی که لوث حاصل نشده است اثبات می شود مانند آنکه ولی دم مدعی مشارکت سه نفر مرد در قتل عمدی مردی باشد ولوث فقط علیه مشارکت دو نفر از آنان باشد، پس از اقامه ی قسامه علیه آن دونفر، حق قصاص علیه آن دو به مقدار سهمشان ثابت است. اکر ولی دم بخواهد هر دو نفر را قصاص کند، باید به سبب اقرار خود به اشتراک سه مرد، دو سوم دیه را به هریک از قصاص شوندگان بپردازد.  
رجوع شاکی از اقرار به شرکت افراد بیشتر پذیرفته شده نیست مگر اینکه از ابتداء شرکت افراد بیشتر را به نحو تردید ذکر کرده باشد وکسانی که در قسامه اتیان سوگند کرده اند نیز شرکت افراد دیگر را در ارتکاب جنایت نفی کرده وبر ارتکاب قتل توسط افراد کمتر سوگند یاد کرده باشند. لوث، چیزی بیشتر از قرائن واماراتی که موجب ظن قاضی شده نیست. از یک سو به دلیل فقدان اقرار، شهادت وعلم قاضی به قسامه متوسل شده ایم واز سوی دیگر ، با ظن مواجهیم ونه یقین. این وضعیت، اعتبار کافی برای اثبات جنایت را ندارد. لذا از نظر قانون اداء سوگند از سوی اشخاص دیگر (شاکی واقوام وبستگان او) نقصان و ضعف لوث را جبران می کند.  بنابراین، اداء کنندگان سوگند که به عنوان مثال در قتل باید پنجاه نفر باشند، به چیزی قسم یاد کنند که حتی شاهد آن نبوده اند.  

 

1-2-  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

بحث تعارض میان ادعای شاکی در قتل و مواردی مانند آن، پیش از اجرای قسامه و پس از اجرای آن در تعداد قاتلان و افراد دخیل به صورت انفرادی یا اشتراکی و نیز پیامدهایی که این تعارض در چگونگی قصاص و نحوه ی اخذ دیه از مجرمین دارد، از جمله مواردی است که در قوانین کیفری ایران مغفول مانده است. شاکی مدعی است که تعداد مجرمان کم تر یابیشتر از آن است که لوث در مورد آنان محقق شده است و به تبع آن لوث، قسامه اجرا می گردد. در زمان کنونی که بسیاری از جرمها را می توان از راه های علمی ثابت کرد، صحیح نیست ما به سراغ قسامه برویم و جرم را با سوگندهایی که بیشتر، دروغ و بی اساس هستند اثبات کنیم. بررسی لوث علیه دو یا چند نفر آن هم به شکل مردد دارای نواقص زیادی در قوانین موجود هست که انجام چنین تحقیقاتی در جهت احیای عدالت و شناسایی نقاط ضعف و قوت این قوانین دارای اهمیت می باشد.  

 

 

1-3-  اهداف و سوالات تحقیق

 

1-1-3- هدف اصلی

 

    بررسی لوث علیه دو یا چند نفر به شکل مردد

 

1-2-3- سوالات تحقیق

 

• آیا کلیه موارد و جوانب لوث در قانون مجازات اسلامی مطرح شده است ؟

 

• آیا هر ظن و گمانی را می توان لوث دانست ؟

 

• معیار وملاک تشخیص لوث چیست ؟

 

1-4- فرضیه‏های تحقیق

 

1-1-4- فرضیه اصلی

 

به نظر می رسد کلیه نکات و جوانب مختلف لوث علیه دو یا چند نفر به شکل مردد در قانون مجازات اسلامی مطرح نشده است.  

 

1-2-4-  فرضیه های فرعی

 

• ظن ناشی از قرائن وامارات را نمی توان چیزی جدای از لوث دانست.

 

• بنظر می رسد معیار ظن حاصل از قرائن وامارات در لوث علیه دو یا چند نفر به شکل مردد را باید نوعی و برابر با معیار ظن به صورت غیر مردد دانست.

 

1-5- تعریف واژه‏ها

 

1-1-5- معنا ومفهوم لوث
 لوث به معنای قوت و شدت و شبه دلیل است (دلیلی است که تمام نیست) ودلالت آن بر وقوع رویدادهای از رویدادهای ناقص است لوث بینه تام نمی باشد. همچنین گفته اند لوث در لغت هم به معنی ظن قوی می­باشد و مراد از ظن قوی ظنی است قریب به علم که برای حاکم نسبت به وقوع قتل از طرف  متهم حاصل می گردد. از تلفیق مواد 313 و314 ق. م. ا چنین استنباط می شود که لوث، محور ورکن رکین قسامه واقامه معلق احراز آن است.  
1-2-5- لوث به شکل مردد
هرگاه تعداد کسانی که لوث علیه آنها حاصل شده بیش از یک نفر باشد ونتوان مرتکب یا مرتکبین را از میان آن ها تعیین نمود وتصور این باشد که یکی از چند نفر از آنها مرتکب جنایت شده اند، لوث به شکل مردد محقق است.  

 

1-6- روش تحقیق

 

روش تحقیق از نوع کتابخانه ای و به صورت کیفی (تحلیلی) انجام گرفت.  
 جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات محقق با مراجعه به همه ی منابع شناسایی شده از قبل، مطالب مهم و مورد نیاز خود از طریق نت برداری و فیش برداری با ذکر دقیق مشخصات منبع مورد استفاده قرار خواهد داد. اطلاعات جمع‌ آوری شده که در فیش‌ها ثبت شده‌اند با یک نظم منطقی دسته‌بندی شده و با یک دسته‌بندی مناسب و منطقی ثبت می‌شوند. در این روش اصولاً از طریق مطالعه ی منابع منبع و جنبی مسئله در کتابخانه، مسئله را با توجه به نظارت اساتید و با نظر به نتایج تحقیقات تحت بررسی قرار دادیم.